چکیده:
در حال حاضر میزان آلودگی محیط زیست سطح کره زمین به مرز بحرانی رسیده است، منظور از آلودگی محیط زیست در اصطلاح تخصصی همان حضور مواد نامطلوب در محیط است. صرفنظر از آثار آلودگیها بر حیوانات و نباتات، این آلودگیها آثاری بر اشیاء و ساختمانها از جمله آثار تاریخی و فرهنگی بر جای میگذارند. با توجه به اینکه اکثر آثار تاریخی و فرهنگی به صورت سنگ و بناهای سنگی میباشند، آلایندههای موجود با خورندگی آثار تاریخی و فرهنگی، سایش و تغییر شکل آنها در نهایت باعث تخریب این آثار میگردند. طی دهههای اخیر آثار تاریخی و فرهنگی درگیر آلودگیهای متعددی از آلودگیهای نفتی و مواد شیمیایی تا آلودگی هوا از طریق ریزگردها و مواد سایشکننده شده است. تاکنون برای مقابله با آلودگیهای زیستمحیطی در سطح منطقهای و بینالمللی اقدامات زیادی صورت گرفته است، تا جایی که صدها کنوانسیون و پروتکل در سطح بینالمللی و منطقهای در این مورد به تصویب رسیده است. آنچه که دارای اهمیت وافری میباشد، این است، که کشورهایی که از لحاظ آثار تاریخی و فرهنگی غنی میباشند، متأسفانه از محیط زیست سالمی برخوردار نیستند و توجه اساسی به آلودگیها و تخریب آثار تاریخی و فرهنگی ندارند. خوشبختانه بشر امروز به اهمیت آثار تاریخی و فرهنگی پی برده ولی برای حمایت از این میراث مشترک بشریت تاکنون گام مهمی را برنداشته است. این مقاله بر آن است تا با بررسی مبانی حقوق بینالملل محیط زیست و نیز معاهدات مربوط به آثار تاریخی و فرهنگی موجود پیشنهاداتی را راجع به حمایت از این آثار در حوزه حقوق بینالملل ارائه دهد.
At present the environmental pollution at the earth has reached alarming border. The environmental pollution, as a technical term, means the presence of undesirable substances in the Environment. Apart from the effects of pollutions on animals and plants, they leave effects on objects and buildings including historical and cultural monuments. Given that the majority of historical and cultural monuments have been built in stone or they are stone monuments, available pollutants through making corrosion historical and cultural monuments, rubbing and deforming them cause damages. In recent decades, historical and cultural monuments have faced various pollutions from oil and chemical pollution to air pollution through dust particles and pulverizing material. So far, numerous attempts have been conducted to deal with environmental pollution at regional and international level coming to approving hundreds of conventions and protocols on international and regional level in this case. Fortunately, modern man realized the importance of historical and cultural monuments, but he has not taken an important step on to protect the common heritage of mankind. The current paper, through investigating fundamentals of the international environmental laws as well as treats associated to the available historical and cultural monuments, is to introduce suggestions on protecting such heritage at the domain of international laws.
خلاصه ماشینی:
حمايت حقوقي ، آثار تاريخي و فرهنگي ، محيط زيست ، مسؤوليت بين المللي، کنوانسيون ميراث جهاني ١٩٧٢ مقدمه حفاظت از ميراث فرهنگي در سطح بين المللي در قرن گذشته گسترش چشمگيري پيدا کرد و اين به خاطر چند علت بود؛ اول اينکه پيشرفت بشر در اين قرن موجب پيدايش عاملي موسوم به آلودگي محيط شده که به نوبه خـود نـه تنهـا موجـب ايجـاد فراينـدهاي تـازه تخريـب و فروپاشي آثار تاريخي و فرهنگي گرديده است ، بلکه سرعت فرايندهاي تخريبي گذشته را نيز چند برابر کرده است ، دوم آنکه پيشرفت سريع در علوم مختلف ، به ويژه شيمي، باعـث شـده است ، تا مواد و روش هاي تازه اي در خدمت اين امر قرار گيرند.
امروز بيشتر آثار فرهنگي و تاريخي از ارزش جهـاني برخوردارند، و لطمه به يک اثر در يک کشور بسيار دور لطمه به کل ميراث ، فرهنگ و تمـدن بشريت محسوب شده ، و موجب فقر شديد فرهنگي در تمامي جهـان مـيگـردد، کـه توسـط سازمان هاي بين المللي دولتي و غيردولتي محکوم ميشود.
به عنوان نتيجه بحث و براي ارائه تعريف جامع ميتوان بـه مـاده ٧ کنوانسـيون ميـراث فرهنگي و تاريخي ١٩٧٢ پاريس استناد کرد، که «حمايت » را ايجاد يـک نظـام همکـاري و مساعدت بين المللي به منظور تأييد و تکميل اقدامات دولت هاي متعاهد در شناسايي، حفاظت و معرفي ميراث فرهنگي و طبيعي اعلام کـرده اسـت .
S. A Williams, The International and National Protection of Movable Cultural (NewYork: Oceana Publications, 1978), 100.