چکیده:
عوامل مختلفی در گسترش طب نوین در ایران عصر قاجار دخالت داشته اند. این پژوهش به روش اسنادی و کتابخانهای مجموعه ای از عوامل طبی را با استفاده از تارنماهای علمی و نیز کتابها گردآوری کرده و با بهره گیری از شیوه توصیفی-تحلیلی درصدد پاسخ به این پرسش است که کدامین شیوه ها و نهادهای درمانی مدرن در گسترش طب نوین دخالت داشته و موجب رواج آن در جامعهی عصر قاجار شدهاند؟ در پاسخ فرضیه زیر مطرح گردید: ازآنجاییکه مسائل طبی با سلامتی افراد در ارتباط بوده و جایگزینی طب نوین بهجای طب سنتی در اغلب موارد سلامتی و نشاط مردم را تضمین مینموده است بنابراین در تغییر دیدگاه مردم نسبت به طب نوین موثر بوده و نقش اساسی داشته است. در این راستا تاثیر عواملی نظیر موسسات درمانی و بهداشتی و آموزشی، برآورده نشدن انتظارات مردم از طب سنتی، آموزش طب به روش نوین، بهکارگیری روش علمی نوین توسط اطبا خارجی در معالجه ی بیماران و قانونی شدن طب در رواج و گسترش طب مدرن موردبررسی قرار قانونی نمودن امور طبی بر پایداری ، گرفتند .در ادامه این نتیجه حاصل شد که در کنار تاثیرگذاری موارد یادشده و ادامه دار شدن استفاده از دست آوردهای طب نوین موثر بوده است.
خلاصه ماشینی:
این پژوهش به روش اسنادی و کتابخانه ای مجموعه ای از عوامل طبی را با استفاده از تارنماهای علمی و نیز کتاب ها گردآوری کرده و با بهره گیری از شیوه توصیفی -تحلیلی درصدد پاسخ به این پرسش است که کدامین شیوه ها و نهادهای درمانی مدرن در گسترش طب نوین دخالت داشته و موجب رواج آن در جامعه ی عصر قاجار شده اند؟ در پاسخ فرضیه زیر مطرح گردید: ازآنجاییکه مسائل طبی با سلامتی افراد در ارتباط بوده و جایگزینی طب نوین به جای طب سنتی در اغلب موارد سلامتی و نشاط مردم را تضمین می نموده است بنابراین در تغییر دیدگاه مردم نسبت به طب نوین مؤثر بوده و نقش اساسی داشته است .
٦ عواملی در پایداری این تغییرات یا همان انقلاب و گذار و اثر کامل طب نوین نقش داشته اند که در ذیل بـه شـرح آن هـا پرداخته شده است : ١) ایجاد مؤسسات درمانی، بهداشتی و آموزشی توسط هیئت های خارجی هیئت های خارجی که برای امور سیاسی، تجاری، گردشگری و تبلیغ بـه ایـران سـفر میکردنـد، همراه هیئت طبیب نیز داشته اند.
88 در زیر از تصویب قوانین بهداشتی و طبابـت از سـوی مجلـس و دولـت و دادن گـواهی طبابـت گفته شده که در راستای قانونی شدن امور مرتبط با طب سهم به سزایی داشته اند: الف ) تصویب قوانین بهداشتی و طبابت از سوی مجلس و دولت سارتون نقطه ی اتصال میان قانون و طب را پیدایش سـازمان های آمـوزش پزشـکی مـی دانـد و می نویسد: "در این سازمان ها بود که گردانندگانشان تصمیم گرفتند برای حفظ منافع عمومی بیماران و خود پزشکان اشتغال به حرفه ی پزشکی منحصر کسانی باشـد کـه دوره هـای آموزشـی را گذرانـده باشند،"٨٩ و همان طور که گفته شد این تصمیم در نیمه اول قرن سیزدهم میلادی جامه عمل به خود پوشید.