چکیده:
چکیده<br />اصل تجزیه ناپذیری پرداخت در رابطه ی حقوقی متعهد و متعهدله حائز اهمیت فراوان و مبین ممنوعیت اجبار متعهدله به پذیرش ایفای جزئی متعهد می باشد.با التفات به عدم آمریت اصل ممنوعیت تجزیه ی تعهد و فارقیت آن از نظم عمومی و اخلاق حسنه، مضاف بر جواز تبانی طرفین علیه آن، مقنن نیز به تعبیه ی استثنائاتی در این خصوص اقدام نموده است تا بر اساس آن مجالی برای الزام متعهدله به قبول ایفای جزئی وجود داشته باشد. رسالت این نوشتار تبیین و تفهیم ممتاز اصل تجزیه ناپذیری تعهد و استثنائات حاکم بر آن به نحو موردی می باشد. بررسی ها نشان داد هرچند به طور معمول در تعهدات مالی، اصل بر عدم تجزیه ی تعهد ولزوم ایفای یکجای آن می باشد لکن در مواردی – که چندان اندک هم نیستند-می توان این اصل را شکست وبه اشکال دیگری به ایفای تعهد پرداخت. تراضی طرفین برتقسیط، مهلت قضایی، تهاتر، شرط ضمن عقد، فوت مدیون وانتقال طلب به اشخاص دیگر ازجمله استثناءات این اصل به حساب می آیند.البته درصورت مراعات اصل عدالت و انصاف، تحولات اقتصادی ونوسانات بازار و بالا وپایین شدن شدید قیمت ها نیز می تواند به عنوان عاملی برای عبور از قاعده ی تجزیه ناپذیری تعهد مورد توجه قرارگیرد.
خلاصه ماشینی:
م ، مسئلة ممنوعيت تجزية تعهد را مورد بررسي هاي عالمانه قـرار داده انـد، امـا از آنجا که آشنايي با اين موضوع نقش بسيار مهمي در حفظ حقوق و اجراي عـدالت دارد و رعايـت اين امر در معاملات و تعهدات مالي از سوي طرفين يا عدم پايبنـدي بـه آن باعـث اختلافـات و افزايش دعاوي و مراجعة مردم به دادگاه ها مي شود و تبيين روشـن اصـل مزبـور و بيـان شـفاف استثنائات آن ، هم براي آحاد جامعه به عنوان طرف هاي اين گونه تعهدات مفيد خواهد بود و هـم بستر مناسبي براي رسيدگي قضايي توسط متصديان امر را فراهم خواهد سـاخت ، بـرآنيم تـا بـه صورت يکجا و با تجزيه و تحليل مواد قانوني و ديدگاه هاي صاحب نظـران در ايـن زمينـه ، ابتـدا تجزيه ناپذيري را تعريف و اقسام موضوع تعهد را بررسي و سپس اسـتثنائات وارده بـر آن را هـم درمواردي که به ارادة طلبکار واقع مي شود و هم در مواردي که فارغ از ارادة وي رخ مي دهد، بـه تفصيل بيان نماييم .
تعريف تجزيه ناپذيري تعهد مادة ٢٧٧ قانون مدني مقرر داشته است که متعهدله را نمي توان مجبور به پذيرش قسمتي از تعهد کرد و وي مي تواند درصورتي که قرار اقساط وجود نداشته باشد، تمام طلب خود را به صورت يکجا مطالبه کند.