چکیده:
شهرت تنها متعلق به زمان حیات نیست، پس از مرگ نیز، ادامه دارد. حتی ممکن است با وقوع مرگ، شهرت شخص بیشتر نیز بشود. پرسش اصلی این است که از لحاظ حقوقی، شهرت شخص پس از مرگش متعلق به کیست؟ آیا همچون اموال، به وراث خواهد رسید یا آنکه سرنوشت متفاوتی خواهد داشت؟ برای پاسخگویی به این پرسش، میتوان شهرت شخص را حقی غیرمالی و وابسته به خود شخص معرفی کرد که با مرگ او خاتمه مییابد اما حقیقت این است که عرف، شهرت شخص را همچون مال میبیند، لذا پرداخت پول در برابر استفاده از آن را موجه تلقی میکند. در نتیجه، به نظر میرسد تلقی شهرت به عنوان مال ترجیح داشته باشد. در این راستا، حق مورد بحث نیز، همانند دیگر حقوق مالی پس از فوت شخص به ورثه او خواهد رسید. پیشگیری از دارا شدن بلاجهت شرکتهای تجاری در استفاده از شهرت دیگران و جلوگیری از فریب مصرفکنندگان به عنوان مؤید همین باور قابل ذکر هستند. در حقوق آمریکا، آلمان و فرانسه گرایش غالب به همین سمت است. در حقوق ایتالیا، رویه واحدی قابل احراز نیست. در نظام حقوقی ما، با توجه به سکوت ادبیات حقوقی، تلاش میشود در این مقاله، امکان ارثبری وراث از شهرت مورثشان بررسی شود. در نهایت نیز، مهمترین دستاورد این مقاله، پذیرش این نکته است که حق بهرهبرداری از شهرت پس از فوت اشخاص به وراثشان خواهد رسید. در این مقاله، با استفاده از روش کتابخانهای مطالب مرتبط در این زمینه گردآوری و سپس، ارزیابی و تحلیل شده است.
خلاصه ماشینی:
98 اصلي اين است که آيا حق شخص براي بهره برداري تجاري از شهرت خويش تنها ويژة روزهاي زنده بودن است و پس از آن در اختيار عموم قرار مي گيرد و استفاده از آن بدون اجازه هـم ، مبـاح خواهد بود يا آنکه پس از مرگ نيز حق يادشده به قوت خود باقي است ؛ البته با قيد اين نکته کـه از اين پس در اختيار وراث است تا آنها به قائم مقامي از متوفـا نسـبت بـه حـق يادشـده تصـميم بگيرند؟ در ادبيات حقـوقي کشـور مـا، مقـالات ارزشـمندي دربـارة شـهرت اشـخاص و امکـان بهره برداري ديگران از آن نوشته شده ،١ اما عمدتا اين نوشته ها ويژة اشخاص زنده است و امکـان يا عدم امکان بهره برداري از شهرت اشخاص درگذشته محل اعتنا قرار نگرفته است ؛ اين در حالي است که در ساير نظام هاي حقوقي (همچنان که در اين مقاله خواهيم ديد) بحـث هـاي مفصـل و مستقلي دربارة بهره برداري از شهرت درگذشتگان صورت گرفته است .
در حالي که کم وبيش روية واحدي براي پذيرش حق اشخاص مشهور بـراي بهـره بـرداري از شهرت شان در طول حيات وجود دارد،٤ رويکرد همساني دربارة وضعيت ايـن حـق پـس از مـرگ شخص ديده نمي شود؛٥ چنان که در ٢٣ ايالت به صورت صريح در روية قضـايي انتقـال حـق بـه وراث مورد شناسايي قرار گرفته است ؛٦ در عين حال ، نظام حقوقي مابقي ايالـت هـا در ايـن بـاره عمدتا سکوت کرده ، تعداد محدودي نيز با انتقال آن مخالفت کرده اند.
P. , “The Right Of Publicity And Autonomous Selfdefinition”, University Of Pittsburgh Law Review, Vol. 67, 2005.
P. , “The Right Of Publicity And Autonomous Selfdefinition”, University Of Pittsburgh Law Review, Vol. 67, 2005.