چکیده:
گسترش چشمگیر سکونت در کلانشهرها در سالهای اخیر، مسائل و مشکلات خاصی را در زندگی شهری بهوجود آوردهاست. زندگی شهری الزامات و ویژگیهای مختلفی دارد که یکی از مهمترین آنها توجه به سطح دانش و آگاهی مردم دربارة مسئولیتهای شهروندیشان در شهرهاست که در ادبیات امروزی آن را آموزش شهروندی میگویند. روش تحقیق حاضر پیمایش است. جمعیت تحقیق را کلیة شهروندان شهر ساری با ضابطة سنی 18 سال و بالاتر تشکیل دادهاند که از میان آنها 437 نفر، با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای و تصادفی، بهمنزلة جمعیت نمونه، انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان میدهد میزان آگاهی شهروندان از ابعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی مسئولیتها در سطح متوسط است. بیشترین آگاهی به بعد اجتماعی مربوط است و فقط تفاوت جنسیتی در بعد اقتصاد شهر معنادار است؛ بهعبارت روشنتر، آگاهی زنان بیشتر از مردان است. ارزیابی مؤلفههای ابعاد حاکی از آن است که بیشترین میزان آگاهی، در بعد اجتماعی، مربوط به لزوم کمک به پیشبرد اهداف شهر سالم، پویا و بانشاط؛ در بعد فرهنگی، درباب لزوم احترام به اقوام؛ در بعد اقتصادی، مربوط به لزوم پرداخت عوارض شهری؛ و در بعد سیاسی، مرتبط با لزوم چگونگی انتخاب مقامات شهری است.تطابقیافتههای حاصل از ابعاد آگاهی از مسئولیتها، برحسب متغیرهای زمینهای معنادار، بر پایینبودن سطح آگاهی جوانان و تفاوت معنادار آن با آگاهی والدین دلالت دارد.
خلاصه ماشینی:
مطالعات تجربی پیشین با مرور تحقیقات داخلی ای که موضوع آگاهی شهروندان را بررسی کرده اند، می توان گفـت اکثـر تحقیقات انجام شده به بررسی میزان آگاهی شهروندان از وظایف ، تعهدات و تکالیفشان در سطح ملی (شهروندی ملی ) پرداخته اند، اما در تحقیق حاضر، مفهومی از شهروندی درنظر گرفته شده است کـه به مسئولیت های شهری شهرنشینان می پردازد و متولی استیفای این آگاهی (در چهار بعد اجتمـاعی ، فرهنگی ، اقتصادی ، سیاسی ) به معنای خاص در سطح محلی اسـت (شـهروندی شـهری ).
Right in City 163 در پایان این بخش ، باید گفت سیر تاریخی شکل گیری شهروندی در آرا و نظریـه هـای متفکـران نشان می دهد، تجربۀ شهروندی در سطح کلان (شهروندی ملی ) و در سطح خرد (شهروندی شهری ) در ابعاد مختلف ، صرفا، به پایگاه حقوقی فرد مربوط نیست ، بلکه به تعهدات ، وظایف و مسـئولیت هـا نیز متکی است ؛ بنابراین ، تحقیق حاضر، با تکیه بر مسئولیت های شهروندی عامی که نظریـه پـردازان به آن توجه کرده اند (با مرور پیشینۀ مباحث نظری این مفهوم )، به مقیاس سازی ابعاد مسئولیت ها (به دلیل فقدان چارچوب نظری دربارٔە ابعاد آن ) در حیطۀ آگاهی پرداخته است .
Garcia,Soledad(1996) Cities and Citizenship, International Journal of Urban and Regional Research,Vol. 20, Issue.