چکیده:
مقالة حاضر از رهگذر روششناسی کیفی بر آن است تا به مطالعة چگونگی شکلگیری نهاد رسمی ولایت فقیه به منزلة اصلیترین رکن حکومتی نظام جمهوری اسلامی بپردازد و با تحلیل محتوای مذاکرات مجلس خبرگان قانون اساسی سال 58 و شورای بازنگری سال 68 نشان دهد در کدام ساخت زبانی و با کدام دیدگاههای ذهنی و طی کدام فرآیند عاملیت و ساختار این ساخت قدرت در این نوع بدیع از حکومت شکل گرفت و منسجم و تثبیت شد. بنابراین، با مروری کوتاه بر نظریة ولایت فقیه از دیدگاه امامخمینی (ره) و با اشارهای به زمینههای اجتماعی، سیاسی و اعتقادی شکلگیری اصل ولایت فقیه در قانون اساسی جمهوری اسلامی، واحدهای تحلیل تحت مطالعه قرار گرفت، و واحدهای معنا و واحدهای فشردة معنا تعیین و رمزگذاری شد. تفسیر مقولات برآمده از دل متن نشان داد که اصل ولایت فقیه چگونه و از بطن کدام دیدگاهها و ساختارهای زبانی، اجتماعی و تاریخی به مقتدرترین ساخت قدرت در جمهوری اسلامی تبدیل شدهاست.
خلاصه ماشینی:
چگونگی شکل گیری اصل ولایت فقیه به منزلۀ ساخت قدرت در جمهوری اسلامی سید علیرضا بهشتی ١، مرضیه حاجی هاشمی 2 (تاریخ دریافت ٩٥/٠٨/١٥، تاریخ پذیرش ٩٦/٠٤/٠٩) چکیده مقالۀ حاضر از رهگذر روش شناسی کیفی بر آن است تا به مطالعۀ چگونگی شکل گیری نهاد رسمی ولایت فقیه به منزلۀ اصلی ترین رکن حکومتی نظام جمهوری اسلامی بپردازد و با تحلیل محتوای مذاکرات مجلس خبرگان قانون اساسی سال ٥٨ و شورای بازنگری سال ٦٨ نشان دهد در کدام ساخت زبانی و با کدام دیدگاه های ذهنی و طی کدام فرآیند عاملیت و ساختار این ساخت قدرت در این نوع بدیع از حکومت شکل گرفت و منسجم و تثبیت شد.
پیشینۀ تجربی تحقیق تحقیقات خوبی در حوزٔە ولایت فقیه انجام شده که وجه تشابه کمی با تحقیق حاضر دارند: دو پژوهشی که می توان از حیث منبع به این کار نزدیک دانست ، یکی مجلس خبرگان و حکومت دینی به قلم محمدوحید قفلی در سال ٨٤ و دیگری مبانی و مستندات قانون اساسی جمهوری اسلامی به کوشش سیدجواد ورعی در سال ٨٦ است که در بخش هایی از آنها اصول مربوط به ولایت فقیه و رهبری بررسی شده و مذاکرات مربوط به آن دسته بندی و گاه تفسیر شده است .