چکیده:
هویت قومی، یکی از مسائل اساسی در جامعه امروزی است که تحت الشعاع ارزشهای گوناگون میباشد. مفهوم طرد اجتماعی نیز خلاف تصور رایج فقط در معنای رانده شدن توسط دیگران و جامعه نیست؛طرد اشکال گوناگونی دارد: بعضی دیده نمیشوند لیکن احساس میگردند، برخی دیگر رؤیت میشوند، اما کسی درمورد آن صحبت نمیکند و بالاخره بعضی شکلهای آن کاملاً پنهان بوده و ما حتی وجود آن را حدس نمیزنیم. طرد اجتماعی فراتر از ابعاد مادی و اقتصادی بر دامنه متنوعی از محرومیتهای اجتماعی – فرهنگی نیز دلالت دارد. تحقیق حاضر در برگیرندۀ ماهیت اجتماعی و فرهنگی طرد اجتماعی بوده و به نقش فعال افراد گروه قومی (عاملیتها) در قضاوت پیرامون هویت قومیشان، تأکید دارد. بنابراین هدف اصلی در این مقاله، هشدار نسبت به از بین رفتن اهمیت هویت قومی به عنوان سرمایۀ فرهنگی اقوام و تأکید بر ضرورت هماهنگی میان آموزههای عاملان جامعه پذیری (خانواده، رسانه) درمورد قومیت و جلوگیری از ایجاد خطوط تمایزاتی و تبعیض قائل شدن در مورد اقوام است.
پژوهش حاضر بهصورت پیمایشی، در سال 1393با حجم نمونۀ 384 نفری در بین قوم سن، جنس و تحصیلات بااحساس طرد اجتماعی بوده است. متغیرهای جامعه پذیری، همبستگی و هنجارهای قومی با متغیرملاک ارتباط معکوس و معنادار میباشد. بهعلاوه متغیرتبعیض قومی با احساس طرد اجتماعی رابطۀ مستقیم و معنادار دارد. عرب شهرستان اهواز، انجام پذیرفته است. نتایج تحقیق نشان دهندۀ ارتباط معنادار
خلاصه ماشینی:
قوميت و احساس طرد اجتماعي ؛ مخاطرات اجتماعي پيش رو (مورد مطالعه ؛ قوم عرب شهرستان اهواز) عبدالرضانواح *، سيد عبدالحسين نبوي **، خيري حيدري *** (تاريخ دريافت ٩٥/٠٧/١٥، تاريخ پذيرش ٩٦/٠٢/٢٥) هويت قومي ، يکي از مسائل اساسي در جامعه امروزي است که تحت الشعاع ارزش هاي گوناگون مي باشد.
مفهوم طرد اجتماعي نيز خلاف تصور رايج فقط در معناي رانده شدن توسط ديگران و جامعه نيست ؛طرد اشکال گوناگوني دارد: بعضي ديده نمي شوند ليکن احساس مي گردند، برخي ديگر رؤيت مي شوند، اما کسي درمورد آن صحبت نمي کند و بالاخره بعضي شکل هاي آن کاملا پنهان بوده و ما حتي وجود آن را حدس نمي زنيم .
بنابراين هدف اصلي در اين مقاله ، هشدار نسبت به از بين رفتن اهميت هويت قومي به عنوان سرمايۀ فرهنگي اقوام و تأکيد بر ضرورت هماهنگي ميان آموزه هاي عاملان جامعه پذيري (خانواده ، رسانه ) درمورد قوميت و جلوگيري از ايجاد خطوط تمايزاتي و تبعيض قائل شدن در مورد اقوام است .
در جدول شماره ١، استخراج متغيرها از نظريه ها و مفاهيم اصلي نشان داده شده است (منبع : نگارندگان ) جدول شماره ١: خلاصۀ چارچوب نظري و نحؤە استخراج متغيرهاي تحقيق (رجوع شود به تصویر صفحه) فرضيه هاي تحقيق ١- به نظر مي رسد بين سن و احساس طرد اجتماعي رابطۀ معناداري وجود دارد.
درمورد نقش عوامل فرهنگي ، يعني متغير نگرش به هنجارهاي قومي و احساس طرد اجتماعي ، تأييد رابطۀ معکوس و معنادار ميان آن ها، نشان از مناسبات سنتي گروه مورد مطالعه دارد.