چکیده:
اساسیسازی عبارت از فرایند تغییر و تحولی است که به سبب رخنه و نفوذ هنجارهای اساسی در گرایشهای مختلف حقوق و در نتیجه آغشتن مجموعه نظم حقوقی به این هنجارها به وجود میآید. شرایط تحقق اساسیسازی نظم حقوقی عبارتند از ویژگی هنجاری قانون اساسی، دخالتگری قانون اساسی، ایجاد دادرسی اساسی و انتشار هنجارهای اساسی در نظم حقوقی. اثرات مهم اساسیسازی بر نظم حقوقی عبارتند از تنظیم اساسی حیات سیاسی و اجتماعی، تضمین اساسی حقوق و آزادیها، پاکسازی نظم حقوقی از هنجارهای غیرمردمسالارانه و وحدت تدریجی گرایشهای مختلف حقوق.
خلاصه ماشینی:
اصـولا اساسی سازی در مواردی صادق است که یک موضوع یـا یـک گـرایش از علـم حقـوق تحت تأثیر قواعد و مقررات اساسی ٧ قرار گیرد، لذا بدون اینکه الزاما هنجارهای اساسـی 3 Fonction 4 Constitutionnalisation de l'ordre juridique 5 Louis FAVOREU, "La constitutionnalisation de l'ordre juridique, considérations générales", Revue belge de droit constitutionnel, 1998, p.
اما علیرغم پیش بینی نظارت اتوماتیـک و سیـستماتیک شورای نگهبان بر اساسـی بـودن قـوانین در ایـران هنـوز ورود یـا حـضور هنجارهـای درجه های دوم و سوم مغایر با قانون اساسی در نظم حقـوقی جمهـوری اسـلامی ایـران امکان پذیر است که می توانند بر ویژگی هنجاری برتر قانون اساسـی خدشـه وارد کننـد.
مصوبات مجلس خبرگان رهبری که توسط اصل ١٠٨ قانون اساسی بر آنها عنوان قـانون نهاده شده است موضوع نظارت مؤثر بر اساسی بـودن قـرار نمـی گیرنـد و لـذا همـواره امکان تـصویب قـوانین مغـایر بـا قـانون اساسـی توسـط ایـن نهـاد و در نتیجـه ورود 35 هنجارهای قانونی جدید مغایر با هنجارهـای اساسـی بـه نظـم حقـوقی وجـود دارد .
ایـن مـسأله بـا فلـسفه قوانین مصوب پیش از انقلاب اسلامی و نیز مصوبات شورای انقـلاب نیـز بـه موجـب اصل ٤ قانون اساسی می توانند موضوع نظارت بر شرعی بـودن توسـط فقهـای شـورای نگهبان قرار گیرند اما امکان نظارت بر اساسی بودن آنها وجود ندارد.
بـا توجـه بـه دغدغـه قانونگذاران اساسی نوین مبنی بر اینکه اصول بنیـادین را در موضـوعات مختلـف نظـم حقوقی و نه فقط در حوزه های نهادهای سیاسی و حقوق و آزادی ها به معنای محـدود، مطرح کنند و در واقع با توجه به اراده دخالت گری قانون اساسـی ، ٧١ انباشـت و انتـشار هنجارهای اساسی در نظم حقوقی میسر می شود.