چکیده:
رویکرد حقوقی متن باز به معنای تأمین امکان دسترسی آزاد به فورمول تولید نوآوری، اطلاعات نوآورانه و سایر لوازم مورد نیاز در نوآوری برای سایرین به ویژه مبتکرین دیگرمی باشد. این امر به منظور زمینه سازی ارزیابی نوآوری مذکور و ارتقاء آن و همچنین تسهیل و تسریع سایر نوآوریها بر مبنای دانش به دست آمده از نوآوری مورد نظر می باشد. آزادی اندیشه و آزادی بیان، آزادی اطلاعات، آزادی ارتباطات و حق توسعه مبانی حقوق بشری قابل استناد برای رویکرد حقوقی متن باز هستند. بر مبنای نتایج مقاله حاضر با توجه به تأکید و تقویت اصول و مؤلفه های اصلی حاکم بر رویکرد مذکور در مبانی فوق، هر یک از این مبانی در ارتباط با تأمین و تضمین دسترسی آزاد به فورمول تولید نوآوری ها و سایر اطلاعات و لوازم مورد نیاز در نوآوری مبنایی قابل استناد هستند. بر مبنای نتایج این مقاله نه تنها هر یک از مبانی فوق با فقه امامیه و حقوق ایران منطبق هستند؛ بلکه در آن دو به عنوان حقوق اساسی مورد تأکید نیز می باشند، که این امر قابلیت اعمال رویکرد حقوقی متن باز در حقوق موضوعه ایران را در موارد ضرورت، به موازات نظام حقوق مالکیت فکری، به اثبات می رساند.
خلاصه ماشینی:
مبانی رویکرد حقوقی متن باز در اسناد بین المللی حقوق بشر و ارزیابی قابلیت استناد به آنها در فقه امامیه وحقوق ایران 1 تاریخ دریافت ٩٦/٠٢/٢٥ - تاریخ پذیرش ٩٦/٠٩/٢٦ سیدحسن شبیری(زنجانی) جعفر نظام الملکی 2 چکیده رویکرد حقوقی متن باز به معنای تأمین امکان دسترسی آزاد به فورمول تولید نوآوری، اطلاعات نوآورانه و سایر لوازم مورد نیاز در نوآوری برای سایرین به ویژه مبتکرین دیگرمی باشد.
در این میان برخی از مصادیق حقوق بشر، یعنی آزادی اندیشه و آزادی بیان ، آزادی اطلاعات ، آزادی ارتباطات و حق توسعه ، به خوبی متضمن تأکید و تقویت مؤلفه های اصلی و اساسی رویکرد حقوقی متن باز، یعنی تأمین و تضمین دسترسی آزاد به فورمول تولید و سایر اطّلاعات و لوازم مورد نیاز در نوآوری در سطح عالی و بدون هر گونه تبعیض و محدودیت و در تمامی مراحل انتشار، بهره برداری و واگذاری نوآوری، می باشند.
٢ بر مبنای مفهوم عام سخن (قول ) در این آیات که هرگونه قول و سخن را شامل می شود و نه صرفاً عبادیات و اوامر شرعی را(مکارم شیرازی ١ - علاوه بر موارد فوق عامل دیگری که نقش آزادی اندیشه و بیان به عنوان یکی از مبانی رویکرد حقوقی متن باز را بیش از پیش تأیید و توجیه می نماید ارتباط آن با تولید علم است ؛ بدین نحو که در رشته های مختلف علمی انتشار و ابراز یافته ها و اطلاعات علمی یکی از مقدّمات ضروری و بخش های لاینفک پژوهش است (انصاری، ١٣٨٧: ٣١-٣٥) واین همان چیزی است که آزادی اندیشه و آزادی بیان درصدد تأمین آن به طور کلی می باشند.