چکیده:
دستگاه مالیاتی یکی از دستگاه قضاوتی از نوع مالی است، دستگاه قضاوتی به دلیل حساس بودن بحث عدالت و اجرای آن خود به خود می توانند زمینه های ایجاد فساد را در خود پرورش دهد و بجاست که در سیستم حکومتی و اداره جامعه، روشی را برای کاهش آن بطورسیستماتیک بوجود آورد. . فساد در بخش دولتی یا سوءاستفاده از جایگاه دولتی برای کسب منافع شخصی، ضمن نابودکردن چشمانداز اقتصادی یک کشور، انحطاط سازمانهای دولتی و عمومی و بیاعتمادی مردم نسبت به دولت و نهادهای دولتی را درپی دارد. بنابراین مقابله با آن در تخصیص مطلوب منابع، افزایش سرمایهگذاری، اشتغال و رفاه عمومی نقش به سزایی دارد و تبعاً موجب استحکام پایههای حکومت و افزایش اعتماد مردم و دولتمردان میشود. بر این اساس، مبارزه علیه فساد در سیستم مالیاتی کشور نیازمند شناخت دقیق زمینههای ایجاد فساد و بررسی علل و ریشههای آن است. با توجه به اهمیت وجود نظام مالیاتی سالم و اثرات آن در تامین منابع درآمدی دولت، این پژوهش به بررسی مفهوم فساد مالیاتی و موانع حقوقی مقابله با آن پرداخته است. یکی از راهکارهای اصلی افزایش کارایی نظام مالیاتی به موازات فرهنگسازی و بهرهگیری از سازوکارهای غیرکیفری، بازبینی و اصلاح نظام حمایت کیفری از این حوزه میباشد لیکن برای این امر ضروری است نظام حقوق کیفری کشورمان در خصوص نظام مالیاتی در فرایند تقویت ضمانت اجراهای کیفری مورد بازبینی و اصلاح قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
بدون شک عدم شفافیت مقررات و رویه های قانون مالیات های مستقیم موجب بروز فساد در جامعه میگردد از این رو شفاف سازی و اطلاع رسانی برخی مفاد پیچیده قانون امری مهم و ضروری است در واقع یکی از پیامدهای عدم شفافیت قانون ، پنهان کاری است که این خود ریشه در بیاعتمادی دولت و ملت دارد، وقتی شفافیت نباشد در پی بیاعتمادی، پنهان کاری در آمد و فعالیت های اقتصادی ایجاد می شود که این پدیده سرانجام به فساد مالیاتی منجر خواهد شد بنابراین تمرکز بر قوانین و اصلاح و تنقیح قوانین مالیاتی بستر اعتماد در جامعه فساد را فراهم می آورد و گامی بسیار مهم برای سلامت اداری مالی و مالیاتی برداشته خواهد شد و نهایتا منافع اقتصادی اجتماعی و سیاسی برای دولت در پی خواهد داشت (کرمی، ١٣٨٥، ٥٦).
٢-٣- معافیت های وسیع و متنوع حجم بالا و همچنین موارد متعدد معافیت مالیاتی در اقتصاد کشور از یک سو و مدیریت ناکارای معافیت های مذکور از سوی دیگر سبب به وجود آمدن برخی چالش ها در اقتصاد شده است که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره نمود: - کاهش درآمدهای مالیاتی دولت - افزایش تبعیض مالیاتی و تحمیل فشار بیشتر بر فعالیت های غیر معاف ۱٦ - کاهش فضای رقابتی - عدم دسترسی مناسب به اطلاعات مالی و اقتصادی فعالیت های معاف - افزایش زمینه های اجتناب و فرار مالیاتی و فساد مالیاتی - پراکندگی معافیت های مالیاتی در قوانین مختلف - افزایش درخواست های مکرر در خصوص استفاده از معافیت مالیاتی ٢-٤- فرآیند وصول مالیات تجلی فرآیندهای نظام مالیاتی از اظهار تا پرداخت در یک سیستم مالیاتی ، زمانی مفید و ممکن است که اطلاعات بهنگام باشد و به درستی در مجاری صحیح قرار گیرد.