خلاصه ماشینی:
"(2) ج) به وجود آمدن برخی از فرق صوفیه بعد از الموت در بررسی مسئله تاریخی پیوند میان تشیع اسماعیلی و تصوف، یکی از نکاتی که بسیار جالب و حائز اهمیت است، پیدایش برخی از فرق صوفیه بعد از دوره الموت است، یعنی فرقههایی که تا قبل از شکست اسماعیلیه وجودی نداشتند و نامی از آنها در میان نبود، اما بعد از الموت، آشکار شده، پیشرفت قابل توجهی کردند، برخی از محققان معتقدند این فرقهها در رواج اندیشهها و گرایشهای شیعی در ایران، قبل از روی کار آمدن صفویه بسیار تأثیر گذار بودهاند و فرقه نعمت اللهیه را از فرقههایی میدانند که بعد از الموت، تشکل یافته است.
الف) استفاده ابنعربی از آموزهها و منابع اسماعیلی این مسئله نیز در منابع متعدد و مختلفی مورد تاکید قرار گرفته که ابنعربی از منابع و تعالیم اسماعیلیه بهره برده است، در این مجال به برخی از شواهد این تأثیرپذیری اشاره میکنیم: دکتر نصر میگوید: «تأثیر نوشتههای هرمسی اسلامی قدیمتر، مانند آثار جابربن حیان و رسائل اخوان الصفا و تمایلات نوفیثاغورسی ایشان و نوشتههای دیگر وابسته به مذهب اسماعیلیان نیز در تألیفات ابنعربی مشهود است».
(1) نکته جالبی که وی در رابطه با حلاج گفته و به نظر میرسد نویسنده دیگری آن را بیان نکرده باشد، این مسئله است که ایشان مسئله اعتقاد حلاج به حلول و اتحاد را از اقوال متکلمان محل تردید دانسته است، وی دعوت حلاج به الرضا من آل محمد و یا اینکه او، خلق را به خود میخواند، یا خود را نائب و وکیل و باب امام غائب میخواند، رد کرده است و افرادی که اینها را نقل کردهاند، دانسته یا ندانسته تحت تأثیر شایعات گستردهای میداند که حامد وزیر، پنهانی بر ضد حلاج نشر داده بود و با این شایعات میخواست، خلیفه وقت و بزرگان آل عباس را از بروز یک قیام شیعی بترساند."