چکیده:
زمینه: حسابداران شاغل در حرفه حسابداری، درگیر قضاوت و انتخاب رویههای حسابداری هستند. از اینرو، تحقیق حاضر به بررسی رابطه ویژگیهای شخصیتی حسابداران بر قضاوتهای اخلاقی موسسات حسابرسی فعال تهران پرداخته است.
روش: روش پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش اعضای موسسات حسابرسی فعال تهران است که براساس بررسیهای بهعمل آمده تا زمان نگارش 236 موسسه میباشد و برطبق جدول مورگان 103نفر (حسابدار رسمی) بهعنوان نمونه پژوهش با روش نمونه گیری تصادفی از موسسات مذکور انتخاب گردیده است. ابزار مورد استفاده و روش آماری به ترتیب پرسشنامه و آزمون همبستگی پیرسون است.
یافتهها: یافتههای حاصل از آزمون فرضیههای فرعی نشان داد که با توجه به ضریب همبستگی و ضرائب رگرسیونی، توافق، برونگرایی، وظیفهشناسی، ثبات هیجانی، گشودگی به تجربه با قضاوتهای اخلاقی موسسات حسابرسی فعال تهران رابطه دارد. همچنین یافتههای حاصل از آزمون فرضیه اصلی نشان داد که با توجه به ضریب همبستگی رابطه معنیداری بین ویژگیهای شخصیتی حسابرسان و قضاوتهای اخلاقی آنها وجود دارد.
نتیجهگیری: با توجه به یافتههای تحقیق که نشان داد ثبات هیجانی و گشودگی به تجربه با قضاوت اخلاقی رابطه مستقیم و معنیداری دارند، به نظر میرسد حسابرسانی که دارای قضاوتهای اخلاقی صحیح میباشند، دارای تیپ شخصیتی هستند که این دو ویژگی در آنان بارزتر است.
خلاصه ماشینی:
از اینرو، تحقیق حاضر به بررسی رابطه ویژگیهای شخصیتی حسابداران بر قضاوتهای اخلاقی مؤسسات حسابرسی فعال تهران پرداخته است.
یافتهها: یافتههای حاصل از آزمون فرضیههای فرعی نشان داد که با توجه به ضریب همبستگی و ضرائب رگرسیونی، توافق، برونگرایی، وظیفهشناسی، ثبات هیجانی، گشودگی به تجربه با قضاوتهای اخلاقی مؤسسات حسابرسی فعال تهران رابطه دارد.
همچنین یافتههای حاصل از آزمون فرضیه اصلی نشان داد که با توجه به ضریب همبستگی رابطه معنیداری بین ویژگیهای شخصیتی حسابرسان و قضاوتهای اخلاقی آنها وجود دارد.
نتیجهگیری: با توجه به یافتههای تحقیق که نشان داد ثبات هیجانی و گشودگی به تجربه با قضاوت اخلاقی رابطه مستقیم و معنیداری دارند، به نظر میرسد حسابرسانی که دارای قضاوتهای اخلاقی صحیح میباشند، دارای تیپ شخصیتی هستند که این دو ویژگی در آنان بارزتر است.
در تحقیقی دیگر یافتهها نشان میدهد که دانش، تجربه، درستکاری، استقلال، پایبندی به مبانی اخلاقی، تردید حرفهای و استقلال میدانی مهمترین ویژگیهای شخصی و نظارت حرفهای بر کار حسابداران، وجود شرایطی که حسابداران خود را ملزم به پاسخگویی نسبت به قضاوتهای حرفهای انجام شده بدانند، وجود برنامهها و چک لیستهای حسابرسی و غیرقابل تفسیر بودن استانداردهای حسابداری و حسابرسی مهمترین عوامل محیطی مؤثر بر قضاوت حرفهای در حسابرسی است(15).
یافتهها این تحقیق دارای یک فرضیه اصلی میباشد که عبارت است از: ویژگی شخصیتی با شکلگیری قضاوت اخلاقی مؤسسات حسابرسی تهران رابطه دارد.
ضریب همبستگی پیرسون و ضریب تعیین معمولی و تعدیل یافته رگرسیونی بین متغییرهای ویژگیهای شخصیتی حسابداران و قضاوتهای اخلاقی آنها در جدول نمایان شده است.
Tehran: The 1st Iranian Conference of Auditing, Iranian Association of Certified Public Accountants.