چکیده:
گسترش روابط تجاری در عرصۀ بینالملل چالشهای فراوانی ایجاد کرده است که این چالشها بهواسطۀ تفاوت در رویکرد کشورهای مختلف بروز یافتهاند. چگونگی تحقق ساختار رقابتی در بازارهای بینالمللی نمونهای از همین موضوعات است که بهمنزلۀ یکی از شروط رونق تجارت بینالملل مطرح شده است. در این مقاله ضمن تبیین مفهوم حقوق رقابت بینالملل، اهمیت آن و راهکارهای استفادهشده برای تحقق آن بررسی میشود. در حال حاضر هماهنگسازی قوانین و ضوابط رقابتی مهمترین ابزار تحقق نظام مشترک است و تفاوتهای کشورها در سیاست و دورنمای اقتصادی اصلیترین مانع برای تحقق این امر محسوب میشوند. راهکارهای جدیدی که برای هماهنگسازی به کار گرفته میشوند، تلاشی است بهمنظور تسریع فرایند تحقق نظام بینالمللی حقوق رقابت. در عین حال، با توجه به خلأ طرح این مباحث در متون حقوقی و قانونی ایران، آگاهی از این ضوابط و راهکارها زمینه را برای نقشآفرینی بیشتر کشورمان در زنجیرۀ تجارت جهانی فراهم میکند.
خلاصه ماشینی:
بخش زیادی از ایـن تفـاوت هـا خـود را بـه شـکل چـالش هـای فراوانـی پیش روی تحقق حقوق رقابت بین المللی بروز داده اند که موجب شده اسـت برخـی بـا وجـود مطلوبیت ، ایجاد چنین ساختاری را عملـی نداننـد (o٥٩ :١٩٩٨ ,Guzman).
حقوق رقابت بین الملل موجـب می شود از یک سو روابط تجار بین المللی با یکدیگر به شکلی رقابتی تنظیم شـوند و بـه واسـطة رفتارهایی مانند تبانی یا توافق بین رقبا، انحصار بروز نکند و از سوی دیگـر، در تعامـل تجـار بین المللی و کشورهای میزبان نیز تـوازن در منـافع طـرفین حفـظ شـود ( ;١٩٥ :oo٢٥ ,Stephan o٣ :oo٢٦ ,Utton ;٣٦ :oo٢١ ,Papadopoulos).
بـرای مثـال ، اگـر دو شرکت بین المللی با یکدیگر ادغام شوند و این امر موجب برهم خوردن ساختار بازار رقابتی در سه کشور شود مشخص نیست ضمانت اجرای بروز این رفتار در هر کشور چگونه خواهد بود؟ آیا هر کشور قادر است صرفا درخصوص خسارات واردآمده به بازار خـود رسـیدگی یـا یـک نظام قضایی می تواند برای مجموع خسارات تصمیم گیـری کنـد؟ همچنـین ، وجـود تـشریفات نظارتی مختلف در کشورها نیز ضوابط حقوق رقابت را با مشکلات اجرایی فراوان مواجه کرده است .
بـا توجـه بـه توسـعة حقـوق غیردولتی (وکیلی مقدم و شیروی ، ١٣٩٢: ١١٨) و کاهش بیش از پیش نقش آفرینی دولـت هـا در عرصـة تجارت ، این نوع از حقوق نرم در عرصة تجارت بین الملل رواج فراوان یافته است .