چکیده:
امروزه بارنامه دریایی در تجارت بین الملل چهار کارکرد دارد. نخست اینکه رسید دریافت کالا توسط متصدی حمل ونقل است و وی متعهـد اسـت کـالا را در وضـعیت منـدرج در بارنامه به دارنده بارنامه تحویل بدهد. دوم اینکه با انتقال بارنامه ، حق تصرف قـانونی بـر کالای مندرج در آن به انتقال گیرنده منتقل میشود، چراکه متصدی حمل متعهـد اسـت تنها در قبال ارائه بارنامه کالا را تحویل دهد. سومین کارکرد بارنامه این اسـت کـه سـند مالکیت کالا است . مالکیت کالا زمانی منتقل میگردد که طرفین ، با انتقال بارنامه ، قصـد انتقال مالکیت کالای مندرج در آن را نیز داشته باشند. کارکرد چهارم بارنامـه ایـن اسـت که این سند دربردارنده یا دلیل یک قرارداد حمل است . تلقی بارنامه به عنوان یک دلیل برای قرارداد حمل با مقتضیات عرف و رویه تجاری مدرن سازگار نیست . امروزه بارنامه در حمـل و نقل دریایی، عملا روابط میان طرفین را تنظیم میکند بنابراین در صورت عدم شرط خـلاف توسط آنها، مفاد بارنامه را باید به عنوان آخرین توافق طرفین ، شرایط قرارداد حمل دانست .
خلاصه ماشینی:
"et al, Bills of lading vs Waybills And The Himalaya Clause, Presented at NJI/CMLA Federal Court and Federal Court of Appeal Canadian Maritime Law Association Seminar, 2011, p.
هدف وضع این قاعده کـاملا روشـن اسـت ؛ نخسـت اینکه الزام انتقال گیرنده به قراردادی که شرایط آن توسط متصدی حمل و فرستنده تعیین شـده است و او از آنها اطلاع ندارد عادلانه نیست ٢ دوم اینکه مسئولیت های متصدی حمل و یـا مـوجر قرارداد اجاره کشتی ، در مقابل دارنده جدید بارنامه باید همان مسئولیت هایی باشـد کـه در مقابـل نخستین دارنده ی بارنامه بر عهده داشت ؛ نه اینکه با صدور یک یا چند بارنامه ، مسئولیت متصدی 3 حمل گسترش پیدا کند.
بند دو ماده ٥٢ قانون دریایی با اقتباس از جزء ب ماده ١ عهدنامه لاهه ، قرارداد حمل ونقل دریایی را چنین تعریف کرده است : «قرارداد باربری فقط قراردادی است که براساس بارنامه دریایی یا اسناد مشابه دیگری کـه بـرای حمـل ونقـل کـالا از طریق دریا است منعقد می شود و نیز هر بارنامه دریایی یا اسـناد مشـابه دیگـری کـه بـه اسـتناد قرارداد اجاره کشتی رابطه بین متصدی باربری و دارنده بارنامه یـا سـند مـذکور از زمـان صـدور تعیین کند، قرارداد باربری تلقی می گردد».
et al, Bills of lading vs Waybills And The Himalaya Clause, Presented at NJI/CMLA Federal Court and Federal Court of Appeal Canadian Maritime Law Association Seminar,available at:http://www."