چکیده:
زمینه: معنویات به عنوان برجسته ترین عامل هویت یک فرد، به موقعیت های اجتماعی فرد نیز نفوذ خواهد کرد. هنجارهای اجتماعی معنوی، گزارش های مالی شرکت ها را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه باورهای معنوی مدیران با رفتار اخلاقی مدیران در گزارشگری مالی می باشد.
روش: روش پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی، در بررسی رابطه از نوع توصیفی- همبستگی محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش حاضر را مدیران مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تشکیل می دهند که ابتدا 205 نفر از آنها از طریق نمونه گیری حذفی انتخاب شدند و در نهایت تعداد 110 نفر از آنها به پرسشنامه ارسالی پژوهش پاسخ داده و به عنوان نمونه نهایی پژوهش انتخاب گردیده و در طی سال های 1388 لغایت 1393 آزمون شده است. داده های مورد نیاز با استفاده صورت های مالی شرکت ها و پرسشنامه جمع آوری و در تجزیه و تحلیل آنها از روش رگرسیون خطی چند متغیره استفاده شد.
یافته ها: نتایج نشان دهنده این است، باورهای معنوی مدیران بر گزارشگری مالی رابطه مثبت دارد و منجر به این می شود که مدیران با درجه اعتقادات معنوی و دینداری بالا صورت های مالی با کیفیت تری را گزارش کنند.
نتیجه گیری: نتایج پژوهش بیانگر آن است که هنجارهای اجتماعی معنوی مکانیزمی برای کاهش تضاد نمایندگی بوجود می آورد و همچنین زمانیکه نظارت بیرونی بر روی شرکت ها کم است، به عنوان مکانیزمی برای نظارت بر رفتار گزارشگری شرکت ها عمل می کند.
خلاصه ماشینی:
برای این منظور از پرسشنامه باورهای معنوی استفاده شده است (22) که توسط مدیران مالی شرکتهای نمونه تکمیل شد.
بنابراین، فرضیه تاییدشده و نشاندهنده این است شرکتهایی که مدیران آنها اعتقادات مذهبی و دینی بالاتری دارند، احتمال دارد کمتر از اقلام تعهدی افزایش دهنده درآمد برای سودهای گزارش شده متورم استفاده میکنند.
در این پژوهش با استفاده از پرسشنامه باورهای معنوی، سعی شد تا میزان باورهای اعتقادی مدیران مالی شرکتها مشخص گردد سپس، اثر این باورها روی کیفیت گزارشگری مالی تهیه شده توسط آنها مورد آزمون قرار گیرد.
همچنین، نتایج پژوهش رابطه منفی و معناداری بین باورهای معنوی مدیران و مدیریت سود نشان میدهد که بیانگر این است، مدیرانی که اعتقادات معنوی قویتری دارند، مدیریت سود اقلام تعهدی را رفتار غیر اخلاقی میپندارند و سعی میکنند صورتهای مالی با کیفیتتری گزارش کنند.
از آنجا که پژوهش حاضر، نخستین تحقیقی است که در محیط اقتصادی حاکم بر ایران، در زمینه ارتباط میان باورهای معنوی مدیران و گزارشگری مالی صورت میگیرد، لذا این تحقیق میتواند الگوی مناسبی برای پژوهشهای آتی در نظر گرفته شود.
از اینرو، در این پژوهش از بینظمی گزارشگری مالی و قدر مطلق اقلام تعهدی اختیاری به منظور سنجش رفتار اخلاقی مدیران در گزارشگری مالی استفاده شده است.
همچنین، نتایج پژوهش نشان دهنده این است که اعتقادات معنوی و سطح دینداری مدیران نقش مهمی در تصمیم گیری آنها دارد.
مقاله حاضر با روشن ساختن اثر باور معنوی افراد بر گزارشهای مالی تهیه شده توسط آنها، به شناخت بیشتر تاثیر عقاید و دیدگاه اخلاقی مدیران مالی بر گزارشگری مالی میتواند کمک نماید و راه گشایی برای انجام تحقیقات آتی در این خصوص باشد.