چکیده:
دﻓﺎﺗﺮ اﺳﻨﺎد رﺳﻤﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ و ﻧﻬﺎدی دارای ﻫﺪﻓﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﻬﺖ ﻧﯿﻞ ﺑﻪ آن اﻫﺪاف رﻋﺎﯾﺖ ﺷﺮاﯾﻂ ﻗﻮاﻋﺪ و ﻗﻮاﻧﯿﻦ اﻟﺰاﻣﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﻫﺪف دﻓﺎﺗﺮ اﺳﻨﺎد رﺳﻤﯽ را ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮح وﻇﺎﯾﻒ ﻣﻨﺪرج در ﻣﺎده 49 ﻗﺎﻧﻮن ﺛﺒﺖ ﻣﯽ ﺗﻮان: ﺗﻨﻈﯿﻢ رواﺑﻂ ﺣﻘﻮﻗﯽ اﺷﺨﺎص و اﻋﺘﺒﺎر ﺑﺨﺸﯿﺪن ﺑﻪ اﻧﻮاع ﻗﺮاردادﻫﺎ، ﻗﺮارﻫﺎ، ﻣﻌﺎﻣﻼت ﺗﻌﻬﺪات اﺷﺨﺎص از ﻃﺮﯾﻖ ﺛﺒﺖ اﻧﻮاع اﺳﻨﺎد ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از اﺧﺘﻼﻓﺎت ﺑﺮﺷﻤﺮد. ﻏﯿﺮ از ﻣﻮارد ﻣﺬﮐﻮر ﮐﻪ رﺳﺎﻟﺖ اﺻﻠﯽ دﻓﺎﺗﺮ اﺳﻨﺎد رﺳﻤﯽ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد اﻗﺪاﻣﺎت اﯾﻦ دﻓﺎﺗﺮ ﺑﺮ ﺳﺎﯾﺮ اﻋﻤﺎل و وﻗﺎﯾﻊ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﮔﺬار اﺳﺖ. ﺛﺒﺖ اﻗﺮار زوﺟﯿﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺤﮑﯿﻢ ﺑﻨﯿﺎن ﺧﺎﻧﻮاده ﻣﯽ ﮔﺮدد، اﺟﺮای ﻣﻘﺮرات اﺳﺘﻤﻼک اﺗﺒﺎع ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ و. . . ﺗﻨﻬﺎ دوﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﮔﺬار ﮐﺎرﮐﺪ دﻓﺎﺗﺮ اﺳﻨﺎد رﺳﻤﯽ در اﺑﻌﺎد اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﮐﺎر دﻓﺘﺮ اﺳﻨﺎد رﺳﻤﯽ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻗﺮاردادﻫﺎ ﻋﻘﻮد و ﻣﻌﺎﻣﻼت ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ در ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺪﻧﯽ ﺷﺮاﯾﻂ ﺗﻨﻈﯿﻢ اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﻋﻘﻮد ﺑﯿﺎن ﮔﺸﺘﻪ اﻣﺎ اﯾﻨﮑﻪ در دﻓﺎﺗﺮ اﺳﻨﺎد رﺳﻤﯽ و ﺑﺎ ﺻﺪور ﺑﺨﺸﻨﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻣﺘﻌﺪد ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ را ﺑﺎ ﻗﻮاﻋﺪ ﺛﺒﺘﯽ ﻋﺠﯿﻦ ﻧﻤﻮد و ﺳﻨﺪی ﺑﺪون ﺧﺪﺷﻪ و اﯾﺮاد ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻧﻤﻮد ﮐﺎری دﺷﻮار اﺳﺖ.
خلاصه ماشینی:
"(سلجوقی ١٣٩٢، ص ٥٤) اتباع بیگانه ای که بخواهند برای سکونت خود در ایران ملکی خریداری نمایند باید ضمن اقدام به ترتیب مواردی که در ماده ٢ آیین نامه اجرایی راجع به استعلاک اتباع در ایران مصوب ١٣٤٤ آمده موظفند نام و نام خانوادگی و محل اقامت و تابعیت فعلی و اصلی و مشخصات کامل محل مورد تقاضا را به استانداردی یا فرمانداری اعلام دارند و تمام تشریفات ثبت سند در ایران را که در دفاتر اسناد رسمی معمول است رعایت نموده و موافقت نامه های لازم از وزارت خارجه و سازمان ثبت و سایر ارگانهای ذیربط را اخذ نمایند که مقررات راجع به تنظیم اسناد بیگانگان در بندهای مختلف مجموعه بخشنامه های ثبتی علاوه بر آئین نامه استعلاک بیگانگان از جمله در بند های ١١٥ و ١٦٠ و٣٦١ و ٣٦٢ و ٥٠٧ و ٥٥٢ تعیین گردیده بیگانگان که به منظور سیاحت و استفاده از ییلاق مسافرتهای منظم فصلی در سنوات متعدد و متوالی به ایران می نمایند هرگاه بخواهند در ایران محلی برای سکونت شخصی خریداری نمایند باید به ترتیب زیر اقدام بنمایند و عقود و معاملات و اقاریر و وصایای اتباع بیگانه در ایران با توجه به ماده ٣٠ قانون دفاتر اسناد رسمی باید مطابق تشریفات ثبت سند که در قوانین ایران مقرر است ثبت شود و اتباع خارجه مقیم ایران نمی توانند قبل از کسب اجازه مخصوص از سازمان ثبت به قائم مقامی از فرزند صغیر خود نسبت به قبول انتقال اموال غیرمنقول واقع در ایران اقدام نمایند یا در هر مورد که اتباع بیگانه قصد تملک ویا اجازه اموال غیرمنقول در ایران را داشته باشد دفاتر اسناد رسمی باید قبلا موافقت سازمان ثبت را جلب نمایند یا هرگاه مدت اجاره از پنج سال تجاوز ننماید جلب موافقت ضروری نیست و فقط بایستی راتب را باذکر خصوصیات و مشخصات موجر و مستاجر ومحل مورد اجاره به اداره کل امور املاک گزارش نمایند و نیز چنانچه اتباع خارجه مقیم در خاک ایران قصد خرید ملکی در نوار مرزی و نقاط نزدیک مرز داشته باشند علاوه بر تهیه اوراق لازم از قبیل اظهارنامه تقاضای ثبت ملک اتباع بیگانه و گواهی عدم سوءپیشینه و فتوکپی مصدق پروانه محل اقامت محل دقیق ملک مورد نظر و نقشه و کروکی جامعی از وضعیت ملک که نمودار فاصله و موقعیت آن باشد تهیه و ارسال دارند همچنین لازم است کلیه دفاتر اسناد رسمی نسبت به تنظیم اسناد مربوط به اموال منقول اتباع خارجی و پناهندگان با رعایت سایر مقررات اقدام نمایند اتباع خارجه با داشتن مجوز اقامت قانونی در مدت اعتبار آن از نظر خرید و فروش خودرو و اموال منقول منعی ندارند هرگونه معامله اموال و املاک نمایندگی های سیاسی اقتصادی نظامی فرهنگی خارجی مقیم کشور اعم از خرید و فروش و رهن و اجاره با اجازه کتبی وزارت امورخارجه انجام می گیرد."