چکیده:
مرز و تغییرهای مرزی از مهم ترین مباحث جغرافیای سیاسی است که در عصر جهانی شدن و توسعه فنـاوری اطلاعات و ارتباطات (TCI)، مفهوم و کارکرد آن دچار تغییر شده است . امـروزه ، دولـت هـا نمـی تواننـد از مرزهای خود بنا به تعاریف مرز در دوران گذشته ، انتظار واپایش انسان ، کالا و اندیشه را داشته باشند. در این تحقیق ، ضمن بررسی تاریخی ، به ماهیت و کارکرد مرز در دوران گذشته ، به یکی از پدیده های عصـر پسـت مدرن ؛ یعنی مرزهای مجازی و سایبرنتیک که با توسـعه فنـاوری اطلاعـات و ارتباطـات مفهـوم پیـدا کـرده ، پرداخته می شود. این مقاله با رویکردی توصیفی - تحلیلی به مسئله فوق پرداخته و به این نتیجه رسـیده اسـت که مرزهای جغرافیایی از بین نمی روند و متناسب با پویایی جامعه بشری به لحاظ کارکرد و ماهیت ، تغییر یافته و نقش های جدیدی را ایفا می کنند. به نظر می رسد صیانت از هویت ها و ارزش ها، مهم ترین بعـد کـارکردی مرز در عصر جهانی شدن باشد.
خلاصه ماشینی:
"از این پدیده جغرافیای سیاسی ، دیگر نمی توان انتظار کنترل کالا، انسان ، اندیشه و حفظ برخی ویژگی های گذشته خود را داشت بلکه بایـد کارکردهـای جدیدی - در دنیای جهانی شدن متأثر از فناوری اطلاعات و ارتباطات - در نظر گرفـت که با کارکردهای اولیه خود متفاوت است .
تحلیل و بحث کارکرد مرزها کــارکرد مرزهــا در عصــر فنــاوری اطلاعــات و ارتباطــات در دو فضــای واقعــی و مجازی (سایبر) قابل مطالعه و بررسی است : ١-کارکرد مرز در فضای واقعی : با توسعه و تثبیت گفتمان حاکم علمی در دهه اخیـر یعنی نظریه جهانی شدن ، بحث های گسترده ای در خصوص تغییرهای ساختاری طبیعت مرزها و سرزمین شده است .
ضمن اینکه در فرایندهای اقتصادی و تبادل اطلاعات ، سیسـتم هـای کـروی و جهانی به شدت فعال هستند و فرایند جهانی شدن در عرصه هـویتی ، محلـی گرایـی و منطقه گرایی به منظور حفظ ارزش های محلی و ملی نیز در جهان رو به گسترش است .
سازمان های محلـی ، اتحادیـه هـای محلـی ، احـزاب ، NGOهـا، شوراهای محلی و حتی افراد با اندیشه های محلی گرایانه در فضای سایبر به دنبال ارائه ارزش های تاریخی ، مذهبی ، اجتماعی ، سیاسی و فرهنگی به همنوعان و همکیشان خود برای اتحاد و حفاظت از این ارزش ها در برابر پدیده جهانی شدن است ؛ یعنی افزون بر ایجاد مرز در فضای سایبر، به تقویـت مـرز در فضـای جغرافیـایی مـدنظرخود کمـک می کند."