چکیده:
چنانچه پزشک دارویی را برای بیمار تجویز نماید، ولی اطلاعات راجع به چگونگی استفاده از دارو و خطرات ناشی از آن را به بیمار ارائه ندهد، بلاشک بیمار قادر به استفاده از دارو یا در صورت استفاده خودسرانه ، قادر به اخذ نتیجه مطلوب نخواهد بود. بنابراین تجویز دارو بدون ارائه اطلاعات راجع به مصرف آن ، امری بیفایده و در مواردی نیز خطرناک است ، ولی آیا چنین واقعیتی میتواند دلیلی برای الزام پزشک به ارائه اطلاعات دارویی باشد و یا باید گفت وظیفه اطلاع رسانی بر عهده پزشک نیست ، بلکه تولیدکنندگان و یا فروشندگان دارو باید اطلاعات راجع به یک دارو را به همراه آن عرضه کنند. برخلاف نظر اخیر قاعده واسطه آگاه اطلاع رسانی به بیمار را در حیطه وظایف پزشک به عنوان تنها واسطه متخصصی که دارای اطلاعات کافی در خصوص وضعیت بیمار و نیز صدمات حاصل از دارو است ، میداند. در حقوق ایران قانونگذار وظیفه اطلاع رسانی را بر عهده پزشک نیز قرار داده است ، اما تنها در موارد قابل طرح در این مقاله پزشک به عنوان واسطه آگاه مسوول جبران خسارت ناشی از عدم ارائه اطلاعات دارویی است .
خلاصه ماشینی:
"» بنابراین پزشک نیز به عنوان یکی از عرضه کنندگان فرآورده های دارویی برابر قانون مکلف به ارائه اطلاعات علیالخصوص آگاهی های مقدم بر مصرف دارو به بیمار است و درصورت قصور در ارائه اطلاعات و یا ارائه اطلاعات ناقص باید پاسخگوی خسارت وارد به بیمار باشد، البته وظیفه اطلاع رسانی دارویی بر عهده تولیدکننده و توزیع کننده نیز قرار دارد و صریحا نمیتوان گفت تنها پزشک به عنوان واسطه آگاه مسؤول ارائه اطلاعات است ، ولی باید توجه داشت که حتی در خواستگاه این قاعده نیز مسؤولیت پزشک در این خصوص مطلق نیست و در مواردی عدم ارائه هشدار مستقیم از سوی تولیدکننده نیز مسؤولیت آور است و استناد به قاعده واسطه آگاه در همه موارد موجب معافیت تولیدکننده یا توزیع کننده نیست .
در حقوق ایران نیز بر اساس عرف و رویه عملی و نیز برابر قانون جدید حمایت از حقوق مصرف کنندگان ، پزشک مکلف به ارائه اطلاعات دارویی به بیمار است و در صورت عدم ارائه اطلاعات و ورود خسارت مسؤول است ، اما با توجه به این که وظیفه اطلاع رسانی بر عهده تولیدکننده و عرضه کننده نیز قرار گرفته است ، در صورت اثبات خسارت ناشی از عدم ارائه اطلاعات دارویی، با توجه به میزان تقصیر جبران خسارت بر عهده هر سه است ، ولی در مواردی که عوارض و صدمات حاصل از دارو به علت وضعیت خاص بیمار ایجاد شده و تنها پزشک از این امر مطلع است بدون تردید او به عنوان تنها واسطه آگاه ، مسؤول جبران خسارات ناشی از عدم ارائه اطلاعات دارویی به بیمار است و به نظر میرسد جایگاه اعمال چنین قاعده ای در حقوق کشور ایران تنها مورد اخیر است ."