چکیده:
باتوجهبه اهمیت فزاینده هویت و مصرف در جامعهشناسی معاصر و نیز ارتباط میان این دو، مقاله حاضر درصدد بررسی رابطه میان هویت اجتماعی و مصرف کالاهای فرهنگی غیرمجاز در شهر تهران برآمده است. دلیل انتخاب کالاهای فرهنگی، آن است که مصرف در این حوزه، بیش از سایر حوزهها از قید ضرورتهای اقتصادی رها شده و بهتر میتواند روند تغییرات رخداده و گروهبندیهای هویتی را بازنمایی کند. در مبانی نظری، از دیدگاههای بوردیو و گیدنز استفاده شده است. تحقیق به روش پیمایش و در میان جوانان شهر تهران، با حجم نمونه ۴۰۱ نفر صورت گرفته است. نتایج تحقیق نشان میدهند که بین سطح مخالفت فرهنگی و مصرف کالاهای فرهنگی غیرمجاز، رابطه مستقیم و بین متغیر ایدئولوژی خانواده سنتی و مصرف کالاهای غیرمجاز، رابطهای معکوس وجود دارد. همچنین، رابطه میزان سرمایه فرهنگی با مصرف ماهواره، مستقیم و مصرف سیدی و دیویدیهای غیرمجاز، معکوس است.
Considering the increasing importance of identity and consumption in contemporary sociology and the relationship between them, this article aims to study the relationship between social identity and consumption of illegal cultural goods in Tehran. The reason for this selection is the fact that consumption of cultural goods has been more dispensed with economic constraints than other areas, and can better represent the change trends and identity grouping. Theoretical framework of this article is based on Bourdieu and Giddens theories. The results of survey among 401 respondents in Tehran demonstrate that there is a positive relation between the level of cultural resistance and the consumption of illegal cultural goods. Moreover, there is a negative relation between ideology of traditional family and consumption of illegal cultural goods. Furthermore, the relationship between level of cultural capital and consumption some of illegal cultural goods such as satellite channels and C.D – D.V.Ds is reverse.Identity, cultural consumption, Illegal cultural goods, cultural capital, Cultural resistance
خلاصه ماشینی:
بنابراین مصرف کالا، به ویژه کالاهای فرهنگی، به شدت با باورها، نگرش ها و الگوهای رفتاری افراد جامعه ارتباط پیدا میکند و به این ترتیب ، میتوان با استناد به مصرف کالاهای فرهنگی مختلف ، که در این پژوهش کالاهای فرهنگی غیرمجاز و به طور مشخص ماهواره ، فیلم ، سیدی و دیویدیهایی که فاقد مجوز توزیع در کشور هستند، موردنظر است ، به نوع هویت اجتماعی افراد جامعه و مؤلفه های تشکیل دهندة آن ، یعنی نگرش ها، باورها، ارزش ها و الگوهای رفتاری دست یافت .
باتوجه به مباحث مطرح شـده ، پرسـش هـای اصلی این پژوهش عبارت اند از: ـ میزان گرایش سطوح مختلف جوانان مورد بررسی به مصرف کالاهای فرهنگی غیرمجاز تا چه اندازه است ؟ ـ پرسش کلیدی توصیفی: تمایل به مصرف کدام یک از کالاهای فرهنگی غیرمجاز (سـیدی، ماهواره ، فیلم و دیویدی) در میان جمعیت مورد مطالعه بیشـتر اسـت و عوامـل مـرتبط بـا آن کدام اند؟ مبانی نظری این بیان «مارکس » که «این هستی اجتماعی آدمیان است که آگاهی آنان را تعیـین مـیکنـد و نـه برعکس »، بیش از یک قرن ، به شکل های مختلـف در بحـث راجـع بـه طبقـۀ اجتمـاعی کـاربرد داشت .
بررسی ارقام مربوط به این دو متغیر نشان مـیدهـد کـه درمـورد هـر چهـار کـالای فرهنگی، پاسخ گویانی که اعتقاد بـه رواج زیـاد کالاهـای فرهنگـی غیرمجـاز در میـان همسـالان خویش دارند، میزان مصرف همان کالا نیز به گونه ای معنادار در میان آنان بالاتر از سایرین است .