چکیده:
ماهیت و آثار معاملات هرمی در فقه و حقوق ایران، اثر دکتر رسول مظاهری کوهانستانی و سیدمهدی نصر اصفهانی، کتابی است که مجمع علمی و فرهنگی مجد، در سال ۱۳۹۴، آن را منتشر کرده است. نویسندگان این اثر، ماهیت و آثار معاملات هرمی را از منظر فقه و حقوق ایران، مطالعه تطبیقی کردهاند. گرچه نویسندگان تلاش شایستهای در تدوین کتاب انجام دادهاند، اما کتاب مزبور، دارای برخی اشکالات شکلی و محتوایی است که رفع آنها در چاپهای بعدی بر غنای علمی کتاب خواهد افزود.
خلاصه ماشینی:
مباحث عمده در توصیف کتاب حاضر، بهشرح ذیل است: ۱ – کتابشناسی کتاب «ماهیت و آثار معاملات هرمی در فقه و حقوق ایران» به قلم دکتر رسول مظاهری کوهانستانی و سیدمهدی نصر اصفهانی را انتشارات مجمع علمی و فرهنگی مجد در سال ۱۳۹۴ (چاپ اول) در ۵۰۰ نسخه منتشر کرده است.
ب- عدم تطابق عنوان کتاب با محتوای آن باتوجه به مطالب کتاب (تاریخچه، تعریف و انواع شرکتهای هرمی، بررسی صحت یا بطلان اینگونه معاملات، ماهیت و آثار)، شایسته بود که عنوان کتاب «بررسی فقهی و حقوقی معاملات هرمی» باشد که در این صورت، بررسی مباحث یادشده کاملا منطقی و در محدوده موضوع بود؛ اما با انتخاب عنوان «ماهیت و آثار معاملات هرمی» و بررسی آنها از صفحه ۸۲ کتاب، عنوان کتاب با محتویات آن تطابق ندارد و به عبارتی، اعم از موضوع است.
شابک: ٢-٤٠٣-١٩٣-٦٠٠-٩٧٨ نویسندگان در مقدمه کتاب به این مهم اشاره کردهاند که رشد و پیشرفت اقتصادی، همراه با سالمسازی فعالیتها، مقابله با مفاسد اقتصادی، ایجاد و گسترش عدالت اجتماعی و رفاه عمومی، از اهداف مهم جمهوری اسلامی ایران است که در آموزه های اسلامی بر آن تاکید شده است معاملات هرمی؛ باطل یا عمل مجرمانه باتوجه به مطالب کتاب (تاریخچه، تعریف و انواع شرکتهای هرمی، بررسی صحت یا بطلان اینگونه معاملات، ماهیت و آثار)، شایسته بود که عنوان کتاب «بررسی فقهی و حقوقی معاملات هرمی» باشد که در این صورت، بررسی مباحث یادشده کاملا منطقی و در محدوده موضوع بود یکی دیگر از دلایلی که نویسندگان برای بطلان معاملات هرمی به آن استناد کردهاند، قاعده لاضرر است؛ بهنظرمیرسد این استدلال درست نیست معاملات هرمی؛ باطل یا عمل مجرمانه یکی از ادله بطلان، غرری بودن اینگونه معالات اعلام شدهاست؛ در پاسخ میتوان گفت اگر مقصود از غرر، فریفتن است، این معنا در شرکتهای هرمی منتفی است؛ چون، طرف معامله با آگاهی از شرایط مقرر و با رضایت، کالاهای شرکتهای هرمی را قبول میکند.