چکیده:
پژوهش حاضر به بررسی حافظه جمعی قوم کرد در شهرستان بوکان می پردازد. حافظه جمعی از مفاهیم نوظهور عرصه جامعه شناسی است که پیشینه پژوهشی چندانی در گروه های اجتماعی ایران ندارد. مسئله اصلی این پژوهش، درک چیستی و چگونگی برجسته سازی مقاطع مختلف تاریخ معاصر ایران در حافظه جمعی قوم کرد است. متغیر وابسته، حافظه جمعی شهروندان شهر بوکان، در قالب سه پرسش از مهم ترین وقایع دوره تاریخی سال 1300 هجری شمسی تا حال حاضر، به علاوه دلیل اهمیت آن ها را شامل می شود. چارچوب نظری پژوهش بر مبنای نظریه حافظه اجتماعی موریس هالبواکس جامعه شناس فرانسوی استوار می باشد. در فرضیات پژوهش مهم ترین عوامل تاثیرگذار در برجسته سازی مقاطعی خاص از حافظه جمعی، ابعاد چهار گانه نظام هویتی افراد بوده است. رویکرد پژوهش کمی و در قالب تکنیک های آماری با شیوه پیمایش به بررسی جامعه آماری شهروندان ساکن شهر بوکان می پردازد. از طریق روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، نظرات 342 نفر مورد سنجش قرار گرفت. نتایج این پژوهش بیانگر عناصر برجسته حافظه جمعی این گروه یعنی انقلاب اسلامی ایران، حکومت 1324 مهاباد، ملی شدن صنعت نفت، جنگ تحمیلی عراق و ایران و در آخر واقعه انتخابات ریاست جمهوری 1388 است. نتایج این پژوهش به طور کلی تاییدی است بر نظریه هالبواکس در مورد تاثیر گذاری نظام اجتماعی معاصر بر حافظه جمعی گروه. آزمون معنی داری کراسکال والیس نشان می دهد که در میان گروه های برجسته کننده مقاطع اولین واقعه مهم، سن و میزان اهمیت هویت مذهبی تفاوت معنی داری داشته و در گروه واقعه حکومت 1324 مهاباد بیشترین امتیاز را کسب نموده اند. در ارتباط با دومین واقعه مهم معاصر، متغیر سن در میان گروه وقایع برجسته تفاوت دارد و در گروه انقلاب اسلامی 1357 بیشترین امتیاز را دارد. متغییر میزان تحصیلات نیز تفاوت معنی دار داشته و در گروه جنگ تحمیلی عراق و ایران بیشترین امتیاز را دارا می باشد. در سومین واقعه مهم تاریخ معاصر ایران میزان اهمیت هویت ملی و میزان تحصیلات در میان گروه ها معنی دار شده به ترتیب در گروه جنگ تحمیلی و انتخابات 88 حائز بیشترین امتیاز شده اند. دلایل عمده پاسخ گویان در باب اهمیت واقعه انقلاب، بعد دینی؛ در واقعه حکومت 1324 مهاباد، بعد تشکیل حکومت؛ در واقعه جنگ تحمیلی، بعد خسارات و ویرانی؛ در واقعه ملی شدن صنعت نفت، بعد تامین منافع مردم و در اخرین واقعه برجسته یعنی انتخابات 1388، بعد اعتراض بوده اند.
خلاصه ماشینی:
com چکيده : بيانگر عناصر برجستۀ حافظۀ جمعي اين گروه يعني انقلاب اسلامي ايران ، حکومت ١٣٢٤ مهاباد، ملي شدن صنعت نفت ، جنگ تحميلي عراق و ايران و در آخر واقعه انتخابات رياست جمهوري ١٣٨٨ است .
بعد از استخراج عناصر برجسته حافظه جمعي اين گروه ، دو واقعۀ برجستۀ تاريخ معاصر ايران و دليل اهميت آن ها را مورد بررسي قرار داده است .
در قسمت يافته هاي اکتشافي اين پژوهش دو واقعۀ انقلاب اسلامي ١٣٥٧ و جنگ تحميلي عراق و ايران به عنوان مهمترين وقايع تاريخ معاصر در ميان ساير وقايع از سوي پاسخ گويان ذکر گرديده است .
فرضيات تحقيق فرضيات اين پژوهش به بررسي رابطه تفاوت ، بين ويژگيهاي اجتماعي فرهنگي افراد نمونه آماري ، بر اساس نوع بيادآوري آن ها از مقاطع مختلف تاريخي، ميپردازد: ـ ميزان سن (جايگاه نسلي) در ميان گروه هايي که وقايع مختلفي را از تاريخ معاصر ايران برجسته نموده اند متفاوت ميباشد.
اما در ردٔە سني ٤١ الي ٦٠ سال بعد از انقلاب اسلامي ١٣٥٧ بيشترين ميزان اهميت براي واقعۀ حکومت ١٣٢٤ مهاباد در ميان پاسخ گويان ٣ه ١ گزارش شده است .
اما در ردٔە سني ٤١ الي ٦٠ سال بعد از جنگ تحميلي بيشترين ميزان اهميت براي واقعۀ حکومت ١٣٢٤ مهاباد در ميان پاسخ گويان گزارش شده است .
بنابراين پايين ترين سطح ميزان تحصيلات پاسخ گويان در گروهي است که اين واقعه را مهمتر دانسته اند و بيشترين ميزان اهميت هويت مذهبي در گروه واقعۀ جنگ تحميلي قرار دارد.
"The Revival of Sociology of Culture: The case of Collective Memory".