چکیده:
هدف این مقاله بررسی تأثیر تئوریهای واقعگرایانه روابط بینالملل بر گسترش حقوق بین الملل است. واقعگرایان به دلیل وجود آنارشی در نظام بینالملل، به جای قانون، بر قدرت تأکید دارند. به همین دلیل رابطۀ بین قدرت و قانون را رابطهای تقابلی در نظر می گیرند . ولی پژوهش حاضر در پی اثبات این فرضیه است که قدرت، موجد و حامی قواعد حقوقی بین الملل است . از بدو تشکیل حاکمیت کشورها، بهتدریج قواعدی برای نظم بخشیدن به روابط بین دولت ها شکل گرفت. پسازآن قدرتهای بزرگ مدیریت روابط بینالملل را به دست گرفتند. تاریخ روابط بین الملل نیز گویای آن است که در دورههای موسوم به ثبات هژمونیک، اگرچه هژمون از قواعد حقوق بینالملل در راستای منافع خود بهره برده، ولی برای حفظ ثبات و امنیت بین المللی، مهم ترین حامی قواعد حقوق بینالملل بوده است . این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی، از منظری تاریخی نقش قدرت را در پیشبرد حقوق بینالملل بررسی می نماید.
خلاصه ماشینی:
Cali, 2009: 15)) نکته شایان ذکر این است که حقوق بینالملل که ناظر بر روابط میان دولتها و دیگر اشخاص حقوقی در روابط بینالملل است، هم در زمینه مطالعات حقوقی و هم در حوزه سیاست و روابط بینالملل، رشتهای استثنایی است و لذا برخلاف سایر موضوعات حقوقی، این رشته را نمیتوان بدون معلومات کافی در مورد شرایط سیاسی جهان بیان، یا درک کرد.
برای نمونه تأکید بر نهادها و رژیمهای بینالملل، حقوق بینالملل، امنیت دستهجمعی، حکومت مبتنی بر قانون و ایجاد سازمانها و نهادهای گوناگون مخصوصاً جامعه و سازمان ملل متحد که خود زمینهساز، موجد و مشوق بسیاری از موضوعات حقوق بینالملل بودهاند، گویای نقش مهم مکتب لیبرالیسم در توسعه حقوق بینالملل است.
ازاینرو نویسندگان مقاله با مفروض قرار دادن نقش کلیدی کشورهای قدرتمند، مخصوصاً دولت هژمون در انتظام امور جهانی و همچنین این مسئله که بقاء در نظام بینالملل اولین هدف کشورهای دارای حاکمیت است، این فرضیه را مطرح میکنند که کشورهای فائقه، در درجه اول برای حفظ بقاء و در مرحلۀ بعد برای رسیدن به منافع خود، ناگزیر از داشتن روابط قاعدهمند و مسالمتآمیز با یکدیگرند و این هدف جز در پرتو قواعد حقوقی امکانپذیر نیست، درنتیجه پیشبرد قواعد حقوقی بینالمللی به نفع همه کشورهاست.
(Griffiths, 2005: 63) اصلیترین مفهوم هژمونی در ادبیات روابط بینالملل که بهطور مرسومی استفاده شده است، عدم تعادل قدرت در سیستم بینالملل را نشان میدهد، که در آن یک دولت چنان قدرتمند است که میتواند، رهبری و تسلط بر این سیستم را اعمال کند.