چکیده:
امروزه به دنبال رشد مداوم جمعیت شهرنشین و هم چنین افزایش مخاطرت طبیعی، تقویت تاب آوری شهرها امری ضروری بوده و می بایست به منظور کاهش آسیب پذیری، به عنوان بخشی مهم در طرح های توسعه شهری لحاظ گردد. در این راستا این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با هدف اولویت بندی ساماندهی معابر به لحاظ تقویت تاب آوری آن ها جهت کاهش آسیب پذیری در برابر مخاطرات طبیعی تدوین یافته است. در این پژوهش، بخشی از بافت مرکزی شهر دامغان به عنوان نمونه، مورد مطالعه قرار گرفته است. در این زمینه معیارهای تاثیرگذار بر تاب آوری معابر براساس مطالعات و بررسی های انجام پذیرفته، استخراج گردیده و بر مبنای آن ها هریک از معابر امتیازدهی گردیدند و در پایان براساس مجموع امتیازات و هم چنین وزن معیارها، کلیه معابر دسته بندی گردیده که با توجه به آن می توان اولویت بندی هریک از معابر را جهت ساماندهی بیان نمود.
خلاصه ماشینی:
"در این زمینه جدول (5) جهت امتیازدهی به معابر در نظر گرفته شده است: <H7>جدول 5- تابآوری معابر براساس نوع و طول معبر</H7> معیار سنجش امتیاز تابآوری بنبست کمتر از 50 متر 1 بنبست بیشتر از 50 متر 3 بنباز بیشتر از 50 متر 4 بنباز کمتر از 50 متر 5 (منبع: نگارنده) براساس جداول امتیازدهی فوق، شکلهای (2) و (3) ارائه گردیده است که شبکه معابر محدوده مورد مطالعه را از نظر دو عامل &quot;نسبت ارتفاع جداره به عرض معبر&quot; و &quot;نوع و طول معبر&quot; مورد ارزیابی و امتیازدهی قرار داده است: / <H7>شکل 2- تابآوری شبکه معابر براساس نسبت ارتفاع جداره به عرض معبر</H7> <H7>/</H7> <H7>شکل 3- تابآوری شبکه معابر براساس نوع و طول معبر</H7> <H4>( شیب معبر</H4> هرچه شیب معبر کمتر باشد، عملیات امداد و نجات سریعتر صورت پذیرفته و آسیبپذیری نیز کاهش مییابد ]18[.
بهطور کلی، تقویت تابآوری بهمنظور کاهش آسیبپذیری باید بهعنوان بخشی مهم در طرحهای توسعه شهری لحاظ گردد که در این زمینه ضروری است که به شبکه ارتباطی بهعنوان عنصر اصلی شکلدهنده شهرها جهت تقویت تابآوری توجهی ویژه داشت و تمامی پارامترهای تأثیرگذار در این امر را مورد شناخت و ارزیابی قرار داد تا نقاط ضعف و قوت معابر در راستای تابآوری در برابر سوانح طبیعی روشن گردد که بتوان اقدامات لازم برای تقویت و ساماندهی آنها را بهکار گرفت.
در این راستا، پژوهش حاضر با هدف اولویتبندی ساماندهی معابر به لحاظ تقویت تابآوری آنها جهت کاهش آسیبپذیری در برابر مخاطرات طبیعی بهویژه زلزله، به ارزیابی شبکه معابر محدوده مورد مطالعه پرداخت."