چکیده:
مشارکت مردم در انتخابات نشانه ای از علاقه ملت به حفظ و تداوم سرزمین، تحکیم حاکمیت موجود وباورآن ها به اثر رأی و اندیشه خود بر تصمیمات ملی است.کشورهای دموکراتیک انتخابات را عالی ترین جلوه مشارکت مردمی دانسته و متناسب با میزان مشارکت مردمدر سرنوشت خود، میزان استحکام پایه های دموکراسی را در آن کشور اعلام می کنند.نظام جمهوری اسلامی ایران که مبانی آن آمیزه ای از قوانین حکومت های دموکراتیک و قوانین متقندراندیشه های دینی- اسلامی است، بر هر نوع مشارکت مردم در سرنوشت ملی از جمله انتخابات تأکید داشته و آنرا جلوه ای از اعتماد مردم نسبت به کارگزاران کشور عنوان می کند.انتخابات ریاست جمهوری در ایران به عنوان یکی از چهار دسته انتخابات دوره ای کشور، پر جلوه ترینچشم انداز از مشارکت سیاسی مردم است که بیشترین تعداد و درصد مشارکت کننده را نسبت به سایر انتخابا تداشته است . آنچه به این انتخابات در عرصه سرزمین ملی معنا می دهد، وجوه تمایزها وتشابهاتی است که از پشتعینک جغرافیای انتخابات قابل رؤیت است.مقاله حاضر مستخرج از تحقیقی است که حاصل پویش نه دوره انتخابات ریاست جمهوری در استان خراسانجنوبی می باشد که با هدف بررسی و تشریح وجوه تمایز و تشابه میزان مشارکت و نحوه آن و چگونگی و چراییرفتار انتخاباتی مردم در حوزه های مختلف این استان صورت گرفته است. مشارکت مردم در انتخابات نشانه ای از علاقه ملت به حفظ و تداوم سرزمین ، تحکیم حاکمیت موجود وبـاور آن ها به اثر رأی و اندیشه خود بر تصمیمات ملی است . کشورهای دموکراتیک انتخابات را عالی ترین جلوه مشارکت مردمی دانسته و متناسب با میزان مشارکت مردم در سرنوشت خود، میزان استحکام پایه های دموکراسی را در آن کشور اعلام می کنند. نظام جمهوری اسلامی ایران که مبانی آن آمیزه ای از قـوانین حکومـت هـای دموکراتیـک و قـوانین متقـن دراندیشه های دینی - اسلامی است ، بر هر نوع مشارکت مردم در سرنوشت ملی از جمله انتخابات تأکید داشته و آن را جلوه ای از اعتماد مردم نسبت به کارگزاران کشور عنوان می کند. انتخابات ریاست جمهوری در ایران به عنوان یکی از چهار دسته انتخابـات دوره ای کـشور، پـر جلـوه تریـن چشم انداز از مشارکت سیاسی مردم است که بیشترین تعداد و درصد مشارکت کننده را نسبت به سایر انتخابـات داشته است . آنچه به این انتخابات در عرصه سرزمین ملی معنا می دهد، وجوه تمایزها وتشابهاتی است که از پـشت عینک جغرافیای انتخابات قابل رؤیت است . مقاله حاضر مستخرج از تحقیقی است که حاصل پویش نه دوره انتخابات ریاست جمهوری در استان خراسان جنوبی می باشد که با هدف بررسی و تشریح وجوه تمایز و تشابه میزان مشارکت و نحوه آن و چگونگـی و چرایـی رفتار انتخاباتی مردم در حوزه های مختلف این استان صورت گرفته است .
خلاصه ماشینی:
"(نمودار شماره ١) میزان مشارکت در انتخابات های ریاست جمهوری در ایران به ترتیب در اولین دوره ٦٧,٥%، دومین دوره ٦٤%، سومین دوره ٧٤%، چهارمین دوره ٥٥%، پنجمین دوره ٥٥%، ششمین دوره ٥١%، هفتمین دوره ٨٠%، هشتمین دوره ٦٧% ودر نهمین دوره در دور اول ٦٢,٦٦% ودر دور دوم ٥٩,٧٨% بوده است .
در دوره اول نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ، در استان های بخش مرکزی ایران و یک استان حاشیه ای (خراسان جنوبی )، آقای احمدی نژاد بیشترین آراء را کسب کرده است .
(نمودار ٢) در دور اول نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در کشور، به ترتیب آقایان هاشمی ، احمدی نژاد، کروبی ، قالیباف ، معین ، لاریجانی و مهرعلیزاده بیشترین آراء را به دست آوردند.
در شهرستان های استان خراسان جنوبی دردور اول نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ، آقای احمدی نژاد درشهرستان های بیرجند، نهبندان و سربیشه ، بیشترین آراء و در شهرستان سرایان رتبه دوم و در شهرستان قاینات رتبه سوم آراء را کسب می کند.
سهم هریک از شهرستان های استان خراسان جنوبی ، از آرای مأخوذه در این استان در نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری به ترتیب آرای بیرجند ٥٣%، قاینات ٢٥%، نهبندان ٩%، سربیشه ٧% وسرایان ٦% بوده است .
تاریخچه نه دوره انتخابات ریاست جمهوری نشان داده است که ، در هر دوره که کاندیداهای متعدد و با گرایش های سیاسی مختلف حضور داشته اند، میزان مشارکت در کشور، خراسان وخراسان جنوبی بالا رفته است ."