خلاصه ماشینی:
نقوش ترکیبی و بالدار که در تمام تمدنهای کهن کما بیش یافت میشوند،پیشینههایی تصویری فراهم مینمایند که میتوان با دنبال کردن عناصر و تأثیر آنها مفاهیم نهفته در تصاویر را نیز بیشتر درک نمود.
او سینهی پیامبر را پیش از شب معراج منشرح میسازد و در جنگ بدر نیز به یاری میشتابد و به موجب آیات قرآن اولین فرشتهای است که بر آدم سجده میکند و شیطان را به تعظیم و ستایش انسان امر مینماید.
در این آفرینش مهین فرشتگان(امشاسپندان)به وجود انسانی نشان میدهند که کجا و چگونه نیروهای نور غیبی را دیدار کند و از شیوهی یاری با آنان برای رستگاری آن منطقهی خلقت که مربوط به مشیت خاص آنان است،آگاه شود.
«اخوان الصبفاء»در رسائل خود فرض را بر این گرفتهاند که کلام ملائکه ایماء و اشاره است و این کلام به صورت سخنان الهی در کتب آنان محفوظ است و از کلمات مقدس کتابهای الهی و تأویل آنها میتوان به اشارات فرشتگان رسید.
این نظریات در متون عارفانه و اشعار شاعران به صورت آثار ادبی عرضه شده است و اگر بخواهیم به تمام آنها اشاره کنیم مجالی بیشتر میخواهد،اما همین قدر کافی است تا بدانیم چگونه متون ادبی ایرانی تصویرکنندهی جهان معنوی و مثالیای است که فرشتگان در آن حضور مییابند.
فرشتههای نقاشیهای ایرانی در اعصار مختلف شکلهای متنوعی مییابند و همچنین منابع تصویری و فکری گوناگونی را نیز میتوان نام برد که این نقاشیها به نوعی از آنها تأثیر گرفته است.
از راه مطالعهی این تصاویر و تحلیل آنها راهی باز میشود که،هم به سوی شناخت فضای مقدس است و هم به سوی مراقبهای تصویری که چندین هزار سال پیشینه دارد.