چکیده:
نوشته حاضر یک روبر (الگو) و نقشه (واگیره) کار برای گیاهان ایران بوده که حاصل کار طولانی مدت نویسنده و با کمک بیش از پانزده تن از دانشجویان کوشا و علاقمند و هوشمند دانشکده علوم اجتماعی در ربع قرن گذشته، به سامان رسیده است. این نوشته توانسته است قلمرو رویشی این گیاه را در حدود یک چهارم سرزمین ایران پی گرفته و بقایا و بازمانده خرده فرهنگ گردآوری و مصرف آن را به ویژه در قحط سالی ها و گرانسالی ها و تنگ سالی ها را ثبت و ضبط کرده و نام فارسی این گیاه را از یک نام «جوغاسم» آن هم با املای «جوقاسم» که از نظر تاریخی و زبان شناسی بی معنا است را به حدود پنجاه نام از چندین استان ایران، استان های آذربایجان شرقی و غربی، کرمانشاه، ایلام و بخش هایی از استان زنجان و اصفهان و همدان و لرستان و استان مرکزی برساند و نمونه هایی از ادبیات شفاهی و باورها و هنجارهای مربوط به این گیاه را مردم نگاری کند و از طریق این کار میدانی بسیار کوچک از نظر مضمون و بسیار عمیق از نظر توجه به ریزه کاری ها همچون گمانه زنی های باستان شناسی و با زمان بری بسیار به مقیاسی برای کار بر روی تک تک گیاهان مفید و هم گذشته ایران دست یابد. این کار میدانی سبب شده است که ما به تحلیل جدیدی درباره خرافه نیز دست یابیم به این عنوان که پیش از این تصور غالب این بود که خرافه حاصل مغزهای ناتوان جامعه و شیوع و نفوذ آن باورها و رفتارها به جامعه فرهنگ است. این کار نشان می دهد که به احتمال زیاد، داقل بخشی از آنچه را که ما امروزه خرافه می دانیم حاصل ذهن های پیشرفته حکما و جامعه برای اعمال نفوذ و کنترل کودکان و کم دانشان و حاهلان عصر خویش بوده است.
خلاصه ماشینی:
) گیاه مردم شناسی ١ و جغرافیای گیاهی (قلمرو رویشی) این گیاه در ایران * مرتضی فرهادی سیاوش امینی، طیب خالـدی، مرتضـی رشـیدی، شـجاع امیـری، افشین شیراوند، ایرج جمشیدی، فهد کمالوندی، علی گاورسـینی، ** امیر مرادی، خانم جلیلیان ، اکرم احمدی دارام رودی تاریخ دریافت : ٩٢/١٠/١٥ تاریخ پذیرش : ٩٣/٢/١٧ چکیده نوشته حاضر یک روبر (الگو) و نقشه (واگیره ) کار برای گیاهان ایران بوده که حاصل کار طولانی مدت نویسنده و با کمک بیش از پانزده تن از دانشجویان کوشا و علاقمند و هوشمند دانشکده علوم اجتماعی در ربع قرن گذشته ، به سامان رسیده است .
(نادره مظهری، همان : ١٣-١٥) به نظر میرسد که ما توانسته ایم البته با صرف وقت بسیار، هم از نظر قلمرو رویشی گیاه و به ویژه از نظر یافتن نام های دیگر جوغاسم در ایران اطلاعات گیاه شناسان را جلو ببریم ، و هم از نظر جغرافیایی تقریبا در تمام کوه ها و کوهپایه های خمین ، خوانسار، گلپایگان ، الیگودرز، اراک و برخی مناطق سامن و ملایر، بروجرد، تویسرکان ، پل دختر، چگین ، نورآباد خرم آباد، ماهدشت ، سر پل ذهاب ، اسلام آباد غرب ، کرمانشاه ، گیلان غرب ، آبدانان ، ایلام ، کامیاران ، اورامانات ، بیجار گروس ، قیدار زنجان ، مهاباد، سقز، دیواندره ، میاندوآب ، هشترود، تبریز، مرند، سراب شبستر از استان های آذربایجان غربی و شرقی، فارسیان چهار محال را به فهرست های قبلی بیفزاییم .