چکیده:
هدف:دوره افشاریه دورانی است که نظام اداری آن کمتر مورد توجه قرار گرفته است. توجه به اسنادی که از این عصر باقی مانده می تواند محقق را در جهت رهیابی به برخی اطلاعات یاری رساند. بر همین اساس، فرمان های نادرشاهافشار مورد بررسی قرار گرفت تا ساختار سندی فرمان های آن و ویژگی های فرمان نویسی این دوره مشخص شود و وجوه همسان یا متمایز آن با دوره صفوی آشکار شود.
روش/رویکرد پژوهش: شناسایی و گردآوری اسناد مورد نظر این پژوهش به روش کتابخانهای و از میان منابع و آرشیوهای داخلی و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده روش تحقیق تاریخی مبتنی بر متن اسناد انجام پذیرفته است.
یافته ها و نتایج پژوهش: پس از بررسی فرمان های صادر شده از سوی نادر، ضمن تبیین ویژگی های آن به لحاظ ساختار سندی و محتوایی و مقایسه آن با فرمان های دوره شاهسلطانحسین(1105-1135ق) مشخص شد که برخلاف دوره صفوی، که برای هر گونه ای از سلطانیات، نام خاصی تعیین می شد، در عصر نادر تمامی این فرمان ها، رقم نامگذاری می شد که حاکی از کوچک شدن نظام دیوانی در این عصر است. در بخش اجزای سند در قسمت متن، فرمان نویسی در این دوره تفاوت چندانی با دوره صفوی وجود نداشت. اما در قسمت اضافات(تحمیدیه، طغرا، مهر، و پشت سند) تفاوت عمده ای دیده می شود که به نوعی مفاهیم حکومتی نادر برای کسب مشروعیت در متن طغرا و سجع مهرها را می رساند.
Purpose: Bureaucracy during the Afsharid era is rarely studied. In this paper، decrees by Nader Shah Afshar (1736-1747) are examined to reveal their characteristics. His decrees are compared against those of Safavid during the period of Shah Sultan Hussein (1694-1722).
Method/Research Design: Data was gathered from library and archive resources.
Findings and Conclusion: In contrast to those of Safavid King، during the period of Nader Shah there was only a single name - «Raqam» - for all decrees. This is a sign of a smaller bureaucracy during Nader Shah''s era. No remarkable difference in the content of the actual texts is seen between the two eras. However، there are major differences in other aspects، including the greeting، monogram، seals and backside parts.