چکیده:
معناهای فراغتی،از جمله معناهای هویتی هستند که در اثر رشد روزافزون رسانه های ارتباطی،تغییراتی را تجربه کرده اند.درک معنایی تجربه های فراغت رسانه ای می تواند به سیاست گذاری های رسانه ای و فراغتی کمک کند.بررسی حاضر به تحلیل معنایی تجربه رسانه ای فراغت جوانان می پردازد.روش از نوع کیفی و ابزار جمع آوری داده ها،مصاحبه روایی بوده که طی آن با 35 نفر از دانشجویان دانشگاه مازندران براساس روش نمونه گیری هدفمند،مصاحبه شده است.یافته ها نشان می دهد که مناسبات قدرت رسانه ای و ایدئولوژی نهفته در آن که«متن تجارت محور»را رمزگذاری می کند،تجزبه فراغت جوانان را تحت تاثیر قرار می دهد.تجربه رسانه ای فراغت،سبب تضعیف ارتباطات واقعی شده و ارتباطات را به درون شبکه های سایبری انتقال می دهد.تجزبه فراغت در چنین حالتی،بیشتر نوعی تجربه فردی است تا جمعی رسانه های ارتباطی می توانند هم زمان ابزاری برای کنترل و مقاومت باشند.
The widespread evolution of economic, social, and cultural structures in the recent decades has deeply influenced human experiences. One of the most important transitions is domination of communicative media’s logic over the modern life, which has challenged many traditions of societies. Life style and leisure practice is an area of human’s social life, which has experienced some changes under the influence of communicative medias. This article is investigating youth leisure practice in communicative medias. In other words, aim of this research is investigating the effects of communicative medias on the leisure practice. Research method is qualitative and the technique is narrative interview in which 35 students of Mazandaran University has been interviewed. Research findings are showing that media power relations and the underlying ideology in which is encoding commercial texts, influences the youth leisure practice. Practice of media leisure, debilitates real communication and has transferred communication into the cyber networks. Leisure practice in this situation is a kind of personal experience rather than being social. Although the communicative medias are apparatuses of leisure control, they can also be apparatuses of resistance and causing the feeling of release (even being superficial). This experience can be defined as releasing from the prison of routine life. Subjective release does not mean releasing from the activity of routine life, but the right to choose the leisure
خلاصه ماشینی:
واژههای کلیدی: رسانههای ارتباطی، تجربة فراغت، مقاومت هویتی، روابط اجتماعی مقدمه فراغت بهعنوان تجربهای انسانی در گسترة تاریخ از اهمیت برخوردار بوده است؛ هرچند در زمانهای مختلف، معنای آن تغییر کرده است.
در جوامع سرمایهداری بر اثر سلطة فرایندهای اقتصادی بر عرصههای مختلف زندگی مردم، فراغت از معنا و مقصد خود فاصله گرفته و تحت الزامها و اجبارهای اجتماعی و اقتصادی قرار گرفته است و بهرغم افزایش زمان فراغت از کار و مواجهة انسانها با سبکهای گوناگون زندگی و فراغت، در عمل انتخاب آزادانه تحقق نمییابد و جریانهای گوناگون اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در این انتخابها دخالت میکنند.
پیشینه فراغت بهعنوان مسئلهای اجتماعی، از جنبههای بسیاری مورد بررسی قرار گرفته است: «توریسم و تجربة فراغت» (Lengkeek, 2001; Worthington, 2005; Franklin, 2006)، «فضاهای آموزشی و تجربة فراغت» (Cilesiz, 2008; Bergin, 1992; Sivan, 2006)، «مسئلة انحراف اجتماعی در تجربة فراغت» (Borchard, 2010)، «تجربة فراغت در جامعة شبکهای» (Vattimo, 2003)، «جنسیت و تجربة فراغت» (Martinson and etal.
با این وجود، پژوهشهای خوبی در این زمینه انجام گرفته است (پاکسرشت، 1385، پاکسرشت و نوری، 1386؛ خواجهنوری و مقدس، 1387؛ منادی، 1386؛ ربانی و شیری، 1388؛ کرباسیان، 1392؛ دهقان، 1387؛ ذکایی و ولیزاده، 1388؛ فاضلی، 1385؛ رفعتجاه، 1390؛ قاسمی و همکاران، 1392؛ عابدی و همکاران، 1392؛ سنایی، 1392؛ ارجمندی و همکاران، 1392؛ بانکیپور فرد و اصفهانی، 1393).
درواقع، تجربة فراغت رسانهای علاوه بر اینکه سبب رشد فردیت در تجربه میشود، میتواند نوعی انتقال و تغییر شکل هویت ـ از اجتماعی به سایبری ـ را نیز بهدنبال داشته باشد.