چکیده:
چکیده معنا و گسترۀ اثرگذاری مادۀ 103 منشور که حاوی اعلام اولویت تعهدات ناشی از منشور بر تعهدات دول عضو بهموجب هر موافقتنامه بینالمللی دیگر است، دارای ابهامات زیادی است که حتی در کنوانسیون حقوق معاهدات 1969 نیز این ابهامات رفع نشده است. در این مقاله تلاش شده است تا جایگاه این ماده در حقوق بینالملل عام تبیین گردد و برخی از این ابهامات رفع شود. به نظر میرسد که تصمیمات الزامآور ارکان مختلف سازمان ملل متحد بهویژه شورای امنیت، بر دیگر تعهدات بینالمللی اعضا برتری دارد و این اولویت به حوزۀ قواعد عرفی نیز گسترش یافته است. اهمیت منشور ملل متحد بهعنوان قانون اساسی جامعۀ بینالمللی باعث شده است که عملا دول غیر عضو و حتی سازمانهای منطقهای و بینالمللی نیز موظف به پذیرش اولویت تعهدات ناشی از منشور باشند. اثر حقوقی اولویت تعهدات ناشی از منشور آن است که معاهدات و تعهدات معارض تا زمان رفع تعارض، به حالت تعلیق درمیآیند.
خلاصه ماشینی:
"217 تردیدی نیست که منشور ملل متحد با توجه به ویژگی خاص این سند، پذیرش عمـومی آن و محتوای قواعدش به ویژه اصول و اهداف منشور از اهمیت اساسی برخوردار است اما در خصوص مادة ١٠٣ و جایگاه آن در نظام حقوق بین الملل ، این سوالات قابل طرح است : ١- دامنۀ دقیق اعمال این ماده چیست ؟ ٢- آیا مفاد این ماده تنها در رابطه میان تعهدات متعارض با قواعد و اصول مندرج در خود منشور اعمال میگردد یا در مورد قطعنامه های شورای امنیت هم قابل اعمال است ؟ ٣- برتری تعهدات ناشی از منشور بر تعهدات قـراردادی اسـت یـا شـامل دیگـر تعهـدات مندرج در حقوق بین الملل عام از جمله قواعد عرفی نیز میباشد؟ ٤- آیا مادة ١٠٣ منشور تنها به رابطه میان دول عضو مربوط میشود و یا در رابطه میـان دول عضو با غیر عضو نیز واجد اثر است ؟ ٥- آیا مادة ١٠٣ منشور تنها برای دولت ها واجد اثر است یا تعهداتی بـرای دیگـر تابعـان حقوق بین الملل همچون سازمان های بین المللی ایجاد میکند؟ ٦- در چارچوب مادة ١٠٣، اثر حقوقی مغـایرت تعهـدات بـین المللـی بـا مقـررات منشـور چیست ؟ توضیح این نکته لازم است که کمیسیون حقوق بین الملل از همان مراحل ابتـدایی کـار تهیه طرح مربوط به حقوق معاهدات ، به تحقیقات دامنه داری دربارة حوزه عمل و آثـار مـادة ١٠٣ منشور دست زد."