چکیده:
نخستین قدم در برنامهریزی توسعه منطقهای، شناسایی وضع موجود آن مناطق میباشد
که این شناسایی مستلزم تجزیه و تحلیل بخشهای مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آن
میباشد.برای تخصیص اعتبارات و منابع میان مناطق مختلف، شناسایی جایگاه آن منطقه در
بخش مربوطه و رتبهبندی سطوح برخورداری از مواهب توسعه ضروری است.در سالهای اخیر
سیاست گذاران روشهای برنامهریزی را با تأکید بر توانهای محیطی نواحی مد نظر قرار
دادهاند.غالبا این روشها در زمینههای محیطی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی
مورد مداقه قرار میگیرد.یکی از آثار عدم تعادل در بهرهگیری از مواهب توسعه یافتگی
منجر به تحرکات ناموزون جمعیت در سطح استانها مانند مهاجرت از مناطق کمتر توسعه
یافته به مناطق در حال توسعه و یا توسعه یافتهتر شده است.این مقاله بر آن است که
با استفاده از مدلها و تحلیلهای برنامهریزی یک رابطه منطقی بین استانهای کشور
برقرار نماید تا سطوح توسعه یافتگی یا عدم توسعه یافتگی را به ویژه در ارتباط با
مهاجرتها مشخص نماید.برای نیل به این هدف، در سنجش و تعیین درجه توسعه یافتگی
متغیرهای زیادی در بخشهای مختلف مطالعاتی در زمینههای فرهنگی-جهانگردی، مسکن و
ساختمان، نیروی انسانی و اشتغال، بهداشت و درمان، ارتباطات و مخابرات ...طبقهبندی
شده و ضریب توسعه یافتگی هر استان در بخشهای مربوطه تعیین گردیده است.براساس
یافتههای این تحقیق رابطهای معنادار میان توسعه یافتگیو مهاجرت برقرار میباشد که راهکارهای اساسی را برای برنامهریزان در بخشهای
مطالعاتی ذکر شده، مشخص مینماید.
خلاصه ماشینی:
"حسینی رابطه توسعهیافتگی و مرگ و میر را در 28 استان کشور مورد بررسی قرار داده و رابطه مستقیم و همبستگی معنیدار بین امید به زندگی در بدو تولد و توسعه در استانهای ایران را در چند سال اخیر اثبات نموده است(حسینی، 96، 1380-71).
مباحث اساسی این پژوهش در 4 بخش مجزا شامل مباحث تئوریکی و نظریهپردازی مهاجرت و توسعه، گردآوری آمار و اطلاعات پایه، تهیه نقشه پایه و بررسی مدلهای مختلف سطحبندی بوده که در جهت تهیه دادههای مورد نیاز از آخرین اطلاعات و آمار وزارت کشور(نقشهها)، سازمان آمار ایران(سالنامههای آماری 80-75) و نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن تمامی استانهای کشور از سال 35 تا 75 استفاده شده است.
(7) (به تصویر صفحه مراجعه شود) مهاجرپذیری با استفاده از وزندهی به دادهها انجام شده و برای تعیین سطوح توسعه یافتگی استانها نیز بالغ بر 40 شاخص کلیدی توسعه در بخشهای فرهنگی-جهانگردی، بهداشت و درمان، نیروی انسانی و اشتغال، مسکن و ساختمان، ارتباطات و مخابرات پردازش شده است.
در اینجا تجزیه و تحلیل در دو مرحله سطحبندی سطوح توسعهیافتگی و مهاجرت در استانهای کشور به ترتیب ارایه شده است: الف:سطحبندی سطوح توسعهیافتگی در استانهای کشور برای سنجش و تعیین درجه توسعهیافتگی استانهای بالغ بر 40 متغیر که به صورت معیار توسعه تعریف شدهاند بر اساس آخرین دادههای آماری کشور طی سالهای 1375 تا 1381 در بخشهای مختلف مطالعاتی طبقهبندی شده است و ضریب توسعهیافتگی هر استان در بخش مربوط تعیین گردیده است."