چکیده:
دو هدف در این مطالعه دنبال شده است: 1. بررسی وضعیت تمایل به برون کوچی اعضای بنیاد ملی نخبگان استان مازندران و 2. علل و زمینه های اجتماعی موثر بر گرایش به برون کوچی نخبگان علمی. نظریه «جاذبه و دافعه لی» چارچوب نظری این تحقیق بود. مبتنی بر این چارچوب و استفاده از تحقیقات تجربی موجود و نیز مشاوره با متخصصان، پرسشنامه این مطالعه ساخته شد (اعتبار سازه ای و صوری). پایایی مقیاس ها با استفاده از آلفای کرونباخ تایید شده است. پس از سه مرحله پیگیری، 40 نخبه علمی به درخواست ایمیلی واکنش نشان دادند. نتایج حاصل از 32 پرسشنامه پرشده، مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان دادند بیش از نیمی از نخبگان مشارکت کننده در این مطالعه (حدود 54 درصد) تمایل به ماندن در ایران داشته اند و بیش از یک چهارم این شرکت کنندگان (25/45 درصد) مایل به مهاجرت بودند. تمایل به برون کوچی نخبگان علمی به شرایط و عملکرد عاملان اجتماعی در داخل و خارج کشور مربوط می شود. از نظر جمعیت مورد بررسی برایند پایین بودن جاذبه مبدا و بالا بودن دافعه مبدا و جاذبه مقصد سبب تمایل به برون کوچی نخبگان است. در میان عوامل کششی، فرصت های اشتغال، بااهمیت ترین جاذبه ای است که پاسخگویان را متمایل به مهاجرت می کند و دو عامل نامساعدبودن زمینه برای ادامه تحصیل و پژوهش و عدم قدردانی کافی از نخبگان علمی مهم ترین دافعه هایی هستندکه سبب تمایل به مهاجرت این نخبگان می شوند.
خلاصه ماشینی:
org/fa/simpleView//http: aspx?proID=1833 علمي انجام شده است (مثل علاءالديني و ديگران ، ١٣٨٤؛ جواهري و سراج زاده ، ١٣٨٤؛ صالحي عمران ، ١٣٨٥؛ ارشاد و حمايت خواه جهرمي ، ١٣٨٦؛ عسگري و ديگران ، ١٣٨٧؛ فرتوک زاده و اشــراقي ، ١٣٨٧؛ طالبي زيدي و رضايي ، ١٣٨٩؛ حاتمي و ديگران ، ١٣٩١؛ پناهي ، ٢٠١٢؛ مک اوسلند و کوهن ١، ٢٠١٠؛ بنگ و ميترا٢، ٢٠١١؛ بنديکت و اوکپير٣، ٢٠١٢؛ ريبيارو٤ و ديگران ، ٢٠١٣؛ لي و مون ٥، ٢٠١٣ و انگوما و اســماعيل ٦، ٢٠١٣)، اما اين مطالعات عموما ديدگاه خود نخبگان علمي در خصوص تمايل يا چرايي برون کوچي و همچنين چگونگي ممانعت از برون کوچي آنها خاصه با بينش جامعه شــناختي را مورد بررسي و تحليل قرار نداده اند.
يافته هاي اين مطالعه نشان مي دهد نخبگان علمي مورد بررسي در اين تحقيق «ارزيابي منفي از شرايط مختلف داخلي کشــور اعم از اقتصادي ، اجتماعي ، سياســي ، فرهنگي و علمي دارند و از طرفي ديگر نگرش آنها نسبت به شرايط حاکم در کشورهاي پيشرفته بسيار مثبت است و اين امر مي تواند عامل مهمي در تقويت تمايل نخبگان علمي به برون کوچي از کشــور باشــد به گونه اي که بر اساس اين پژوهش حدود ٩٢/٥ درصد از نخبگان علمي تمايل به برون کوچي از کشور دارند» (ارشاد و حمايت خواه جهرمي ، ١٣٨٦: ٢٤).