چکیده:
یکی از مهمترین پیامدهای حضور اعراب در ایران، انتقال نزاعهای قبایلی عرب به داخل سرزمین ایران بود، خصومت و نزاع قبایلی عرب بین دو تیره شمالی و جنوبی و متفرعات آنان که ریشه در جاهلیت داشت با ظهور اسلام تا اندازهای فروکش کرد، اما به واسطه احیای جهت گیری های قبیله ای در عهد اموی، دوباره این اختلافات سراسر قلمرو حکومت این خاندان را در برگرفت. با توجه به نقش مهم این مسئله در پیروزی قیام عباسیان ما در این مقاله به دنبال این هستیم تا چگونگی فتح خراسان و ورود اعراب به این سرزمین را مورد بررسی قرار داده و نقش و تاثیر اختلافات اعراب در خراسان را در پیروزی قیام عباسیان مورد تحلیل قرار دهیم.
خلاصه ماشینی:
"نتیجه گیری: به طور کلی کوچ قبایل عرب به ایران، همواره اختیاری و با ترغیب دستگاه خلافت صورت نمیگرفت و علاوه بر انگیزه های نظامی، علل اقتصادی و سیاسی نیز در این امر موثر بود مالی در اواخر قرن اول هجری، علاوه بر مردم خراسان، روحیه قیام در میان مردم دیگر نقاط ایران نیز بروز کرد، یکی از مهمترین پیامدهای حضور اعراب در ایران ،انتقال نزاعهای قبایلی عرب به داخل سرزمین ایران بود،خصومت و نزاع قبایلی عرب بین دو تیره شمالی و جنوبی و متفرعات آنان که ریشه در جاهلیت داشت با ظهور اسلام تا اندازهای فروکش کرد و به واسطه احیای جهت گیری های قبیله ای در عهد اموی سراسر قلمرو حکومت این خاندان را در برگرفت و خود یکی از عوامل سقوط این خاندان شد، به طوری که هر یک از خلفای اموی تکیه گاه اصلی خود را بر یکی از دو قبایل شمالی یا جنوبی قرار دادند و متقابلا خشم قبایل مخالف خود را برمیانگیختند، مهمترین این اختلافات قبیله ای در ایران و در سرزمین خراسان میان قبایل مضری(شمالی) و ازد(جنوبی) تداوم یافت و در نهایت به کند شدن روند فتوحات و بی ثباتی سیاسی قلمروهای فتح شده انجامید، این نارضایتی قبایلی همچنان تا ظهور ابومسلم در خراسان ادامه داشت، قیامهای خراسانیان یکی پس از دیگری توسط بنی امیه سرکوب شد و مردم خراسان به تدریج به جناحهای مخالف سیاسی، یعنی آل علی(ع) و آل عباس گرایش یافتند همگان با هدف اضمحلال بنی امیه آماده قیام شدند و قهرمان نهضت خراسان نیز بخوبی توانست از این روحیه مخالفت جویانه خراسانیان بهره برد و مردم را به ضد بنی امیه بسیج کند، که رهبری آن را ابومسلم خراسانی عهده دار گردید، این اختلافات قبیلهای در نزاع بین نصر بن سیار، جدیع و حارث ضربه مهلکی را بر حکومت امویان وارد کرد و سرانجام با کشته شدن جدیع به دست فرزند فرزند حارث با تحریک نصر بن سیار نیروهای ازدی به رهبری علی بن جدیع به ابومسلم پیوستند و ابومسلم با هوش و درایت خود از اعراب جنوبی در رسیدن به اهداف خود که فتح مرو مرکز خراسان و مرکز حکومتی نصر بن سیار توسط علی بن جدیع کمال استفاده را برد."