چکیده:
پیش از تصویب معاهده تریپس به دلیل فقدان رویهای واحد و الزامآور، کشورها در ایجاد نظام مالکیت فکری خود آزادی کامل داشتند. پس از تصویب تریپس در سال 1995 و ایجاد سازمان جهانی مالکیت فکری، کشورها ملزم شدند که حداقل استانداردهای حمایت از حقوق فکری مصرح در تریپس را رعایت کنند. یکی از مسائلی که همواره در تریپس مورد بحث واقع شده، اختراعات زیستی (گیاهی و جانوری) بوده است. بر اساس ماده 27 تریپس، کشورها درمورد حمایت یا عدم حمایت از این اختراعات و همچنین تعیین نوع نظام حمایتی برای آنها آزادند، اما به دلیل اختلاف سطح علمی کشورها و این واقعیت که بیشتر این منابع در کشورهای درحالتوسعه وجود دارد، اختلافات زیادی بین دو گروه کشورهای درحالتوسعه و توسعهیافته ایجاد شده است. مغایرت مفاد کنوانسیون تنوع زیستی با تریپس در این زمینه نیز بروز اختلافات را افزایش داده است. لذا دو گروه از کشورها برای اصلاح تریپس، پیشنهادهایی کردند. همچنین اگرچه در تریپس، نامی از دانش سنتی نیامده، اما همواره یکی از مسائل موردبحث در سازمان جهانی مالکیت فکری و خصوصا کمیته بینالدولی مالکیت فکری، منابع ژنتیکی، دانش سنتی و فولکلور بوده که حمایت از آن را افزایش داده است.
Before TRIPS coming into force in 1995, countries had authority to construct their own IP systems. Establishing World Intellectual Property Organization (WIPO), countries had to observe IP rules. One of the most important issues in WIPO is genetic resources and traditional knowledge. In relation to article 27 of TRIPS, countries have authority about protection and designation of protecting system but because of knowledge level difference between countries and locating many of these sources in developing countries, there are many problems between two groups of countries which makes the developing and developed countries to suggest amendments for TRIPS.
خلاصه ماشینی:
1 نگرانی اصلی کشورهای درحالتوسعه این است که تریپس برخلاف کنوانسیون تنوع زیستی به عدم پذیرش تقاضای اختراع برای اختراعاتی که منابع ژنتیکی یا دانش سنتی را بهکار میبرند و حقوق این کشورها را لحاظ نمیکنند، توجه نمیکند.
از اصلیترین اختلافات بین طرفداران و مخالفان حمایت از اختراعات، Trade Negotiation Committee The International Treaty on Plant Genetic Resources for Food and Agriculture (ITPGRFA)این معاهده که در سال 2001 به تصویب رسید قصد دارد امنیت غذایی در جهان را از طریق مباحثه، تبادل و کاربرد منابع ژنتیکی گیاهی جهان درمورد غذا و کشاورزی تضمین کند.
همانگونه که قبلا ذکر شد در سازمان جهانی تجارت، مذاکراتی در رابطه با ارتباط تریپس و کنوانسیون تنوع زیستی وجود داشته و تمرکز بحث بر اصلاح تریپس بهمنظور ایجاد مقرراتی برای افشای استفاده از دانش سنتی و منابع ژنتیکی بود.
3 ج) کمیته بینالدولی درباره مالکیت فکری و منابع ژنتیکی، دانش سنتی و فولکلور طی مذاکرات معاهده قانون اختراع، 4 کلمبیا پیشنهاد کرد که قانونی برای ثبت تعداد قراردادهایی که موجب دستیابی به منابع ژنتیکی میشود و همچنین سند موافقت کشورهای صاحب منبع ژنتیکی با دستیابی به این منابع که بهوسیله آن محصولات یا فرایندها تولید شده و گسترش پیدا کرده است Dutfield, op.
اگرچه کشورهای درحالتوسعه، قوانین الزامآور بینالمللی برای حمایت از منابع ژنتیکی را ترجیح میدهند، نظر کمیته بینالدولی مالکیت فکری و منابع ژنتیکی، دانش سنتی و فولکلور این است که کمیته باید از تکرار کار انجامشده در سازمان جهانی تجارت و کنوانسیون تنوع زیستی درمورد مسئله منابع ژنتیکی اجتناب کند و به بررسی مسائل تازه درمورد دانش و فرهنگ سنتی بپردازد.