چکیده:
در واپسین روزهای کنفرانس رم که به تصویب اساسنامه دیوان بینالمللی کیفری منجر شد تعریف جنایت تجاوز و شرایط اعمال صلاحیت دیوان نسبت به آن به کنفرانس بازنگری محول شد که هر هفت سال یک بار بعد از لازمالاجرا شدن اساسنامه تشکیل میشود. ماده 5 (1)(د) اساسنامه رم، صلاحیت دیوان درخصوص رسیدگی به جنایت تجاوز را به رسمیت شناخت؛ لکن بند 2 ماده 5 دیوان پیشبینی کرد که دیوان زمانی بر این جنایت اعمال صلاحیت میکند که مطابق مواد 121 و 123 اساسنامه، مقررات مربوط به تعریف تجاوز و شروط اعمال صلاحیت دیوان نسبت به آن تصویب شده باشد. سرانجام در 11 ژوئن 2010 نخستین کنفرانس بازنگری دیوان بینالمللی کیفری بعد از سالها بحث و گفتگوهای مفصل درچارچوب کمیسیون مقدماتی برای تشکیل دیوان و گروه کاری ویژه درخصوص جنایت تجاوز، قطعنامه شماره 6 را درخصوص تعریف جنایت تجاوز، عناصر آن و شروط اعمال صلاحیت دیوان با اجماع تصویب کرد. با وجود این، اعمال صلاحیت واقعی دیوان، به تصمیم کشورهای عضو بعد از اول ژانویه 2017 موکول گردیده است. اینک سوال اصلی این است که تعریف جنایت تجاوز و عناصر سازنده آن چیست؟ شرایط اعمال صلاحیت دیوان کدامند؟ نقش شورای امینت در احراز جنایت تجاوز چگونه تعیین شده است؟ اصلاحات کنفرانس بازنگری در کامپالا تا چه حد توانسته، به فرهنگ مصونیت پایان بخشد؟ مروری بر اقدامات بینالمللی که منجر به انعقاد موافقتنامه کامپالا گردید و نیز تبیین تعریف، عناصر و شروط اعمال صلاحیت دیوان نسبت به جنایت تجاوز موضوع نوشته حاضر است.
The definition and conditions for exercise of jurisdiction over the crime of aggression has been returned to Review Conference that is convened every seven years after entry into force of statute, in latest days of Rome Conference has resulted to ratification of the International Criminal Court Statute. Article5 (1)(d) of the statute, has recognized jurisdiction over the crime of aggression. But article 5 (2) has predicted that exercising jurisdiction over this crime will begin when according to articles 121 and 123 of the statute, regulations about definition and conditions for exercise of jurisdiction over the crime of aggression is approved. Finally, on 11 June 2010, the first Review Conference of the Rome Statute after hot and long discussions and negotiations within preliminary commission for establishing court and special working group on the crime of aggression has passed resolution RC/Res.6 (adopted at the 13th plenary meeting, on 11 June 2010, by consensus). However, the court shall exercise jurisdiction over the crime of aggression, subject to a decision to be taken after 1 January 2017. Some questions are arising here, what are aggression and elements of it? What are conditions for exercise of jurisdiction over the court? What is the Security Council’s role in determination of aggression? This paper will have a brief view on the international measures that have resulted in convening of the Kampala Agreement and will explain the definition, elements and conditions for exercise of jurisdiction with respect to the crime of aggression
خلاصه ماشینی:
historic achievement Kress, Claus, "The Crime of Aggression before the first Review of the ICC Statute", 20 Leiden Journal of International Law (2007), p.
بند 2 ماده 5 اساسنامه نیز در جهت هماهنگی بین مقررات حاکم بر تشخیص تجاوز از سوی شورای امنیت و مقررات دیوان ـ دو نهادی که صلح و امنیت بینالمللی مستلزم همکاری آن دو است ـ مقرر داشته است: «تعریف جنایت تجاوز و شروط اعمال صلاحیت دیوان نسبت به آن باید با مقررات منشور ملل متحد هماهنگ باشد».
3 بنابراین، در مورد ارجاع یک وضعیت تجاوزکارانه از سوی یک دولت عضو یا شروع به رسیدگیهای علیالرأس به موجب ماده 15، دیوان نمیتواند صلاحیت خود را نسبت اتباع دولتی که عضو اساسنامه نیست یا اصلاحات مربوط به جنایت تجاوز را نپذیرفته اعمال کند.
همچنین اضافه میکند که: « دیوان صلاحیت خود نسبت به جنایت تجاوز را مطابق با این ماده، منوط به تصمیمی که بعد از اول ژانویه 2017 توسط همان اکثریت دولتهای عضوی که برای پذیرش اصلاحات اساسنامه لازم است، اتخاذ شده باشد اعمال خواهد کرد».
بند 3 از تفاهمهای پیوست قطعنامه کامپالا تحت عنوان «صلاحیت زمانی» 1 مقرر میدارد: «تفاهم بر آن است که در مورد بند «الف» یا «ج» ماده 13، دیوان میتواند تنها زمانی صلاحیت خود نسبت به جنایت تجاوز را اعمال کند که30 دولت عضو اصلاحات را پذیرفته باشند و نیز آن جنایت یک سال بعد از تصویب و پذیرش اصلاحات 2 از سوی30 کشور عضو ارتکاب یافته باشد».