چکیده:
ﺷﺪت و ﻗﻄﻌﻴﺖ ﻛﻴﻔﺮﻫﺎ ﻛﻪ از راﻫﺒﺮدﻫﺎی ﭘﻴﺸـﮕﻴﺮی ﻛﻴﻔـﺮی از ﺟـﺮم ﻫﺴـﺘﻨﺪ، ذﻫﻦ اﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪان و ﻗﺎﻧﻮنﮔﺬاران ﺑﺴـﻴﺎری را ﺗﺤـﺖ ﺗـﺄﺛﻴﺮ ﺧـﻮد ﻗـﺮار داده اﺳـﺖ. اﻳـﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬاری در اﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﺑﻮده ﻛﻪ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺮ ﺷﺪت ﻛﻴﻔﺮ از ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن ﻣﻴﺰان درد و رﻧﺞ ﺣﺎﺻﻞ از اﺟﺮای آن و ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﻗﻄﻌﻴﺖ اﺟﺮای آن از ﻃﺮﻳﻖ ﺣﺬف ﻳﺎ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪن ﻣﻮاﻧﻊ اﺟﺮای ﻛﻴﻔﺮﻫﺎ ﺑﻴﺎﻓﺰاﻳﻴﻢ، از ﺷﻤﺎر ﺟﺮاﺋﻢ ﻛﺎﺳﺘﻪاﻳﻢ. در ﻣﻮرد اﺻﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬاری اﻳـﻦ دو ﻋﻨﺼﺮ در ﺑﺎزداری از ﺟﺮم، اﺧﺘﻼف اﺳﺖ. ﺑﻪﻃﻮریﻛـﻪ در ﺑﺮﻫـﻪای ﺷـﺪت ﻛﻴﻔﺮﻫـﺎ در ﺟﺎﻳﮕﺎه واﻻﺗﺮی ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و در ﺑﺮﻫﻪای دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻗﻄﻌﻴﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮی را ﻣﻌﻄﻮف ﺧﻮد ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ. ﻋﺪهای ﻧﻴﺰ ﺟﺎﻳﮕﺎه اﻳﻦ دو ﻋﻨﺼﺮ را ﺑﺮاﺑﺮ داﻧﺴﺘﻪ و ﺣﻜﻢ ﺑـﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻳﻜﺴﺎن آنﻫﺎ در ﺑﺎزداﺷﺘﻦ و ﭘﻴﺸﮕﻴﺮی از ﺟﺮم دادهاﻧﺪ و ﺳـﺮاﻧﺠﺎم اﻳـﻦﻛـﻪ ﺑﺮﺧـﻲ دﻳﮕﺮ، ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻠﻲ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع را ﺑـﺪون ﺗﻤﺎﻳﺰﮔـﺬاری ﺑـﻴﻦ ﺟـﺮاﺋﻢ ﻣﺨﺘﻠـﻒ و ﻣﺠﺮﻣـﺎن ﻣﺘﻔﺎوت، ﻧﺎدرﺳﺖ داﻧﺴﺘﻪ و ﻧﺴﺒﺖ اﺛﺮﮔﺬاری اﻳﻦ دو ﻋﻨﺼﺮ را در ﻣﻮارد ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻣﺘﻔـﺎوت ﻳﺎﻓﺘﻪاﻧﺪ.
خلاصه ماشینی:
" اﻣﺎ ﻣﺠﺎزاتﻫﺎی ﺳﺎﻟﺐ آزادی و ﻳﺎ ﻣﺎﻟﻲ ﺑﻌﻀﺎ ﻓﺎﻗﺪ اﻳﻦ دو وﺻﻒ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﺑﻪﮔﻮﻧﻪای ﻛﻪ اوﻻ، ﺣﺪاﻗﻠﻲ از آن ﻣﺠﺎزاتﻫﺎ ﺑﺮای ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻓﺮاد ﻓﺎﻗﺪ آزاردﻫﻨﺪﮔﻲ اﺳﺖ و ﺛﺎﻧﻴـﺎ، ﺣﺘـﻲ ﺗﺸﺪﻳﺪ اﻳﻦ ﻣﺠﺎزاتﻫﺎ ﺑﺮای ﺑﺮﺧﻲ از اﻓﺮاد، ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ ﻣﺰاﺣﻤﺖ و درد و رﻧﺠـﻲ ﻛـﻪ ﺑﺘﻮاﻧـﺪ ﺑﺎزدارﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ، ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ؛ ﺑﻪﻃﻮریﻛﻪ ﻣﺜﻼ ﻋﺪهای ﺗﻼش ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ راﻫـﻲ زﻧـﺪان 081 • ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ – ﺗﺮوﻳﺠﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭘﻴﺸﮕﻴﺮی از ﺟﺮم / ﺳﺎل ﭘﻨﺠﻢ، ﺷﻤﺎره ﺷﺎﻧﺰدﻫﻢ، ﭘﺎﻳﻴﺰ 9831 ﺷﻮﻧﺪ؛ و ﻳﺎ ﭘﺮداﺧﺖ ﺟﺰای ﻧﻘﺪی، ﺣﺘـﻲ ﺑـﻪﻣﻴـﺰان ﺑـﺎﻻ، ﺑـﺮای ﻃﺒﻘـﻪ ﺛﺮوﺗﻤﻨـﺪ ﻣﺠﺮﻣـﺎن ﺑﻪآﺳﺎﻧﻲ و ﺑﺪون زﺣﻤﺖ و ﺳﺨﺘﻲ ﺻﻮرت ﻣﻲﮔﻴﺮد.
ﺑﻪﻋﺒﺎرتدﻳﮕﺮ در ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮارد ﻛﻪ ﻣﺠﺎزات ﻓﺎﻗـﺪ ﺑﺎزدارﻧﺪﮔﻲ ﺧﺎص اﺳﺖ، ﻳﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺠﺮم ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮده درﺣﺎﻟﻲﻛﻪ ﺟﺮم ﻣﻌـﺮوف ﺷـﺪه اﺳﺖ، و ﻳﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﺠﺮم دﻳﮕﺮ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺗﻜﺮار ﺟﺮم ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷـﺪ، ﻣـﻲﺗـﻮان ﺑـﺮای ﺑـﺎﻻ ﺑﺮدن ﺗﺼﻮرات ﻣﺮدم راﺟﻊ ﺑﻪ ﻗﻄﻌﻴﺖ ﻣﺠﺎزات و ﺗﺮﻣﻴﻢ آن ﺑﻪﺻﻮرت ﻧﻤﺎﻳﺸﻲ و ﺻﻮری ﺑـﻪ اﺟﺮای ﻣﺠﺎزات ﭘﺮداﺧﺖ؛ زﻳﺮا اﮔﺮ ﻣﺮدم ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺠﺮﻣﻲ ﺑﺪون ﻣﺠﺎزات ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ 681 • ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ – ﺗﺮوﻳﺠﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭘﻴﺸﮕﻴﺮی از ﺟﺮم / ﺳﺎل ﭘﻨﺠﻢ، ﺷﻤﺎره ﺷﺎﻧﺰدﻫﻢ، ﭘﺎﻳﻴﺰ 9831 )ﺑﻪ ﻫﺮ دﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪ( ﻧﻈﺎم ﻣﺠﺎزاتﻫﺎ را ﻧﻈﺎم ﻗﺎﻃﻊ ﺗﻠﻘﻲ ﻧﻜﺮده و ﺗﻬﻮر و ﺑﻲﺑﺎﻛﻲ آنﻫـﺎ ﺑﺮای ارﺗﻜﺎب ﺟﺮم ﻓﺰون ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.
در ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪت و ﻗﻄﻌﻴﺖ و ﻣﻴﺰان اﺛﺮﮔﺬاری اﻳﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺑﺎزدارﻧـﺪﮔﻲ در ﭘﻴﺸﮕﻴﺮی از ﺟﺮم، ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻮﺟﻪ و اﻟﺘﻔﺎﺗﻲ ﺿﺮوری اﺳﺖ، ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻛـﻪ در ارزﻳـﺎﺑﻲ ﻣﻴﺰان اﺛﺮﺑﺨﺸﻲ اﻳﻦ دو ﻋﻨﺼﺮ در ﺑﺎزداری از ﺟﺮم ﺑﺎﻳﺪ دو ﻣﺴﺌﻠﻪ را ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار داد: اول اﻳﻦﻛﻪ، ﻛﺪام دﺳﺘﻪ از ﻣﺠﺮﻣﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺪت ﻛﻴﻔﺮﻫﺎ و ﻛﺪام دﺳﺘﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻗﻄﻌﻴﺖ ﻛﻴﻔﺮﻫﺎ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮی از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﻨﺪ؛ زﻳﺮا در ﻣﻮرد ﺑﺮﺧـﻲ ﻣﺠﺮﻣـﺎن اﻓﺰاﻳﺶ ﻗﻄﻌﻴﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﻧﺪارد، درﺣﺎﻟﻲﻛﻪ اﺛﺮ ﺷﺪت ﻛﻴﻔﺮﻫﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ."