Abstract:
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 ، تشیع به یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار دنیای ژئوپلیتیک تبدیل شد. با این دگرگونی کم نظیر در کانون جغرافیایی شیعه، تشیع در کشور بزرگی مثل ایران به قدرت سیاسی دست یافت. مسلم است که سیاسی شدن شیعه در جهان، ماهیتی ژئوپلیتیک پیدا کرده است، چرا که از نقطه نظر ژئوپلیتیک، مسائل ایران و تشیع به گونه ای با هم پیوند خورده است که ایران نمی تواند نسبت به سرنوشت شیعیان بی تفاوت باشد. ایران و پاکستان به عنوان دو کشور مهم و استراتژیک در جنوب غرب آسیا توانسته اند تاثیرگذاری مهمی بر تحولات منطقه و نیز بین الملل داشته باشند . اشتراکات فرهنگی ، مذهبی و اجتماعی از یک سو و داشتن مرز مشترک پهناور از سوی دیگر موجب شده است روابط دو کشور با وجود اختلافات بنیادی در منافع و رویکردهای سیاسی نسبت به مسائل مهم و استراتژیک منطقه ای و بین المللی بر اساس رابطه ای دوستانه و پایدار تنظیم و استوار باشد.
در این پژوهش به بررسی روابط ایران و پاکستان از منظر ژئوپلیتیک شیعه پرداخته شده که در نتیجه آن نشان داده می شود شیعیان پاکستان با وجود فشارهایی که از جانب گروه های سلفی و تکفیری بر آنها حاکم است اما توانسته اند در روابط بین این کشور و جمهوری اسلامی ایران نقش ویژه ای داشته باشند.
After the victory of Iran's Islamic revolution in 1979، shiism become one of the important and influential factors of geopolitical world. With this unique change in geographical focus of Shiite، shiism achieved political power in a great country such as Iran. It is obvious that politicization of Shiite in the word has found a geopolitical nature because in geopolitical point of view the problems of Iran and shiism have been related to each other so that Iran couldn't ignore the fate of shiism. One of the countries that has the highest number of Shia Muslims after Iran is Pakistan. Pakistan is eastern neighbor of Iran. Iran and Pakistan as two important and strategic countries in the southwest of Asia could significantly influence international and regional changes. Similar cultural، religious and social features in one hand and having vast common boundary on other hand have caused that in spite of the existence of radical difference in interest and political approaches toward important and strategic problems in regional and international levels، the relations of two countries to be based on a stable and amicable relationship. We consider the role of Shia Muslims as an active and prominent minority in socio- political areas that constitute about 20 percent of this country's population.
This research studies the relationship between Iran and Pakistan in geopolitical point of view. Findings show that Shia Muslims of Pakistan have played an important role in the relations of this country and Iran in spite of the existence of pressures on behalf of Takfiri and Salafi groups.
Machine summary:
اشتراکات فرهنگی ، مذهبی و اجتماعی از یک سو و داشتن مرز مشترک پهناور از سوی دیگر موجب شده است روابط دو کشور با وجود اختلافات بنیادی در منافع و رویکردهای سیاسی نسبت به مسائل مهم و استراتژیک منطقهای و بینالمللی بر اساس رابطهای دوستانه و پایدار تنظیم و استوار باشد که در این میان نقش شیعیان پاکستان به عنوان اقلیتی چشمگیر و فعال در حوزههای سیاسی اجتماعی که حدود بیست درصد جمعیت این کشور را تشکیل میدهند مورد توجه است.
com مقدمه انقلاب اسلامی ایران به عنوان یکی از بزرگترین رخدادهای قرن بیستم توانست آثار سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مهمی در سطح منطقه و حتی بینالملل داشته و به عنوان یک الگوی عملی بیشترین تأثیر بر مجامع شیعی منطقه وارد سازد که از یک طرف سبب شد مذهب شیعه مورد توجه قرار گرفته و به جهانیان عرضه شود و از سوی دیگر، جوامع شیعی در کشورهای مختلف احساس خودباوری کرده، برای رشد و اعتلای سیاسی گام بردارند.
بنابراین، نظر به بیان مسئله و مباحث ارائهشده پژوهش حاضر در پی یافتن پاسخی مناسب به این پرسش است که از منظر ژئوپلیتیک شیعه روابط ایران و پاکستان چگونه ارزیابی میشود؟ به نظر میرسد با توجه به نفوذ سیاسی و جایگاه اجتماعی شیعیان در پاکستان، شیعیان توانستهاند نقشی مهم و راهبردی در مناسبات دو کشور ایفا کنند.