Abstract:
تالابها از حاصلخیزترین و مولدترین اکوسیستمهای روی زمین هستند و به عنوان بالاترین تولید کننده اکوسیستمهای آبی به شمار میروند و از نظر اکولوژیکی، حفظ تنوع زیستی، اقتصادی و اجتماعی نقش مهمی را ایفا میکنند. تالابها با توجه به با ارزش بودن عملکرد و خدماتی متعددی نظیر: خدمات حمایتی، تنظیمی، فرهنگی و تامینی را به انسانها عرضه میکنند؛ از اهمیت بالایی برخوردار هستند. استان خوزستان دارای 7 تالاب میباشد که مهمترین آنها، تالاب بین المللی شادگان و هورالعظیم میباشند. که متاسفانه در چندسال اخیر این تالابها با بحران کم آبی مواجه هستند که روزبه روز در حال خشک شدن و در معرض نابودی میباشند. بروز کمآبی و خشک شدن این دو تالاب ناشی عوامل طبیعی و عوامل انسانی است؛ که بیشترین تاثیر را عوامل انسانی که مهمترین آنها نظیر: سدسازی، اکتشاف و بهره برداری نفت، عدم پرداخت حقابه تالابها، ورود زهاب صنایع نیشکر و کشاورزی، فاضلابهای شهری، روستایی و صنعتی و... میباشند. که سبب کاهش عملکرد این دو تالاب ارزشمند شدهاند و به عنوان کانونهای پدیده ی گرد و غبار استان خوزستان شناخته شدهاند. این مقاله به اهمیت و معرفی تالابهای با ارزشمند شادگان و هورالعظیم، معرفی مهمترین عوامل عمده تهدید کننده ی تالابها و تدابیر و راهکارهای برای کاهش اثرات و مشکلات به تفصیل توضیح داده شده است. روش تحقیق مبتنی بر منابع مکتوب و مطالعات کتابخانهای میباشد.
Wetlands are one of the most fertile and productive ecosystems on earth and are considered as the highest producers of aquatic ecosystems. From an ecological point of view, biodiversity, economic and social protection play an important role. Wetlands offer a variety of services to humans due to the value of performance and services such as: support, regulations, culture and security. They are of great importance. Khuzestan province has 7 wetlands, the most important of which are Shadegan and Hur al-Azim international wetlands. Unfortunately, in recent years, these wetlands have been facing a water shortage crisis, which is drying up day by day and is in danger of extinction. Occurrence of water shortage and drying of these two wetlands is due to natural and human factors. The most influential are human factors, the most important of which are: dam construction, oil exploration and exploitation, non-payment of wetlands, entry of agricultural and urban sewage, rural and industrial sewage, etc., which has reduced the performance of these two valuable wetlands . They are known as the center of dust phenomenon in Khuzestan province. This research is based on written sources and library studies.
Machine summary:
بروز کم آبي و خشک شدن اين دو تالاب ناشي عوامل طبيعي و عوامل انساني است ؛ که بيشترين تاثير را عوامل انساني که مهمترين آنها نظير: سدسازي ، اکتشاف و بهره برداري نفت ، عدم پرداخت حقابه تالاب ها، ورود زهاب صنايع نيشکر و کشاورزي ، فاضلاب هاي شهري ، روستايي و صنعتي و ...
اين مقاله به اهميت و معرفي تالاب هاي با ارزشمند شادگان و هورالعظيم ، معرفي مهم ترين عوامل عمده تهديدکننده ي تالاب ها و تدابير و راهکارهاي براي کاهش اثرات و مشکلات به تفصيل توضيح داده شده است .
با وجود با ارزش بودن اين اکوسيستم طبيعي تحت تهديد و فشارهاي فزاينده اي ميباشند ازجمله فشارهاي انساني، توسعه سکونتگاه هاي انساني، صنعتي شدن ، کشاورزي ناپايدار و بهره برداري بيش از حد منابع قرار دارند که سبب کاهش عملکرد بوم شناختي، اقتصادي و محيط زيستي آنها شده است (رافعي و دانه کار،١٤٠٠).
٥- نتيجه گيري تالاب هاي شادگان و هورالعظيم در استان خوزستان با ارزشمندترين اکوسيستم هاي آبي به شمار ميروند؛ و بدليل کارکردها و خدمات معتددي که به انسان ها عرضه مينمايد از اهميت و و جايگاه ويژه اي برخودار هستند، علاوه بر اين جزو مهم ترين زيستگاه هاي حيات وحش کشور به شمار ميروند که متاسفانه امروزه به دلايل متعددي نظير عوامل انساني: سدسازي، عدم رعايت حقابه ، اکتشاف و بهره برداري نفت ، آلوده شدن تالاب ها به فلزات سنگين ، جاده سازي، ورود زهاب صنايع نيشکر،کشاورزي و فاضلاب هاي(انساني و صنعتي) به تالاب ها و ...
Keywords :Ecosystem, wetlands, Shadegan, Hur al-Azim, water shortage, human factors