Abstract:
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی رابطه عملکرد خانواده با مهارتهای اجتماعی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه ناحیه 2 شهر اراک انجام شده است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی میباشد. جامعه ی آماری این تحقیق شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه ناحیه 2 شهر اراک در سال تحصیلی 94-1393 میباشد (4866=N). حجم نمونه در این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران برابر 357 دانش آموز دختر دبیرستانی شهر اراک تخمین زده شد که از روش نمونهگیری در دسترس از میان مدارس متوسطه ناحیه 2 شهر اراک انتخاب گردید. ابزار جمع آوری دادهها در این پژوهش شامل پرسشنامه ابزار سنجش خانواده (FAD) و پرسشنامه مقیاس مهارتهای اجتماعی ماتسون میباشد. برای تجزیه و تحلیل دادهها در بخش آمار توصیفی میانگین و انحراف استاندارد و در بخش آمار استنباطی از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. نتایج تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد بین مهارتهای اجتماعی با عملکرد خانواده رابطه معناداری وجود دارد. به عبارتی دیگر، بین ابعاد عملکرد خانواده با ابعاد مهارت اجتماعی مناسب و رابطه با همسالان رابطه ی معناداری وجود دارد و بین ابعاد عملکرد خانواده با رفتارهای غیراجتماعی رابطه منفی معناداری وجود دارد. همچنین، بین برخی ابعاد عملکرد خانواده (نقشها، درگیری و کارکرد کلی) با بعد برتری طلبی رابطه ی منفی معناداری وجود دارد. بنابراین، چنین نتیجهگیری میشود که با آموزش دادن مولفههای مفید در حوزه ی عملکرد خانواده میتوان به دختران دانش آموز کمک کرد تا هم در محیط کنونی مدرسه و هم در محیط اجتماعی آینده راهبردهای و مهارتهای اجتماعی پخته تر و سازنده تری را به کار بگیرند و در محیط اجتماعی خود تعاملات اثربخشی داشته باشند.
Machine summary:
در واقع ، خانواده به عنوان اولين نهادي که انسان در آن متولد ميشود و بيشترين ساعات زندگي خود را در آن ميگذراند تاثيرات بسياري در روند شکل گيري شخصيت و رفتار انسان دارد(احمدي، ١٣٨٦) و عملکرد آن ميتواند با اجتماعي شدن فرد و مهارت هاي اجتماعي او در ارتباط باشد.
به طور کلي، کسب مهارت هاي اجتماعي هسته ي رفتار بين فردي و کليد ارتباط هاي انساني است (اکرودور ، ٢٠١٠) و يکي از عناصر اصلي اجتماعي شدن در کليه ي فرهنگ ها (بيرامي، ١٣٨٥) است و در سال هاي اخير مهارت هاي اجتماعي بدان حد اهميت پيدا کرده است که برخي آن را نوع خاصي از هوش عملي انسان دانسته اند اما، در کشور ايران بر اساس پژوهش هايي داخلي مانند پژوهش حميديفر و همکاران (١٣٩٠)، ميزان مهارت هاي اجتماعي دانش آموزان مورد مطالعه در سطح مطلوبي نبوده است .
بر همين اساس ، پژوهش حاضر در پي پاسخگويي به اين سوال است که آيا بين عملکرد خانواده و مهارت هاي اجتماعي دانش آموزان دختر مقطع متوسطه ارتباط وجود دارد؟ روش جامعه ، حجم نمونه و روش نمونه گيري در اين تحقيق روش پژوهش ، توصيفي از نوع همبستگي ميباشد.
يافته ها نشان داده که بين عملکرد خانواده با بعد رفتارهاي ضداجتماعي، بعد پرخاشگري و رفتار تکانشگري و بعد برتري طلبي و اطمينان زياد به خود داشتن رابطه ي منفي معناداري وجود دارد که با نتايج حاصل از تحقيققات گريفين و همکارانش (٢٠٠٠٩)، و دريسکول (٢٠٠٨)، مولوي (١٣٩١) و امانيان ، وصالي ، دارابي و اسدي (١٣٩٠) همسو ميباشد.