Abstract:
قرآن کریم ضمن آیات متعددی، از مصونیت انبیا علیهم السلام و بویژه رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله، از ارتکاب معاصی، خطا، لغزش و نسیان سخن گفته و به اطاعت مطلق از ایشان، امر نموده است؛ همان اطاعتی که با قید اطلاقش از عصمت انبیای عظام علیهم السلام، پرده برداشته و ساحت مقدسشان را منزه از هر گونه رجس و پلیدی میداند. با این حال از جستاری در میراث مکتوب روایی، تاریخی و تفسیری اهلسنت، به روایاتی پیرامون شخصیت، شئون و مقامات انبیای الهی علیهم السلام برمیخوریم که محتوا و ماهیتشان، تضاد و تناقضی آشکار با نصوص قرآن کریم دارد. این اخبار که اتهامات سخیف و ناروایی را به ساحت مقدس آن حضرات علیهم السلام، منتسب میکنند، مع الأسف مستند آراء و عقائد کلامی اهلسنت نیز قرار گرفته و نگرش و باور ایشان را نسبت به ابعاد مختلف شخصیت و مقامات انبیا علیهم السلام و از جمله رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله، تا حد زیادی تغییر داده است. انگاره عالمان غیر شیعی در باب عصمت انبیا علیهم السلام نیز در شمار مقاماتی است که از این مسأله مستثنی نبوده است.بر این اساس نگارنده در این نوشتار با عنایت به اهمیت مسأله عصمت انبیا علیهم السلام و تبیین حقیقت و گستره آن، ضمن تطبیق آراء و نظریات پیروان مذاهب مختلف اهلسنت پیرامون عصمت انبیا علیهم السلام به صورت کلی و عصمت رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله به صورت ویژه بر نصوص قرآن کریم، به نقد و بررسی آنها پرداخته است.
The Holy Qur'an, in addition to several verses, speaks of the immunity of the prophets, especially the Holy Prophet of Islam, of committing sins, errors, slips and forgetfulness, and commands absolute obedience to them; The same obedience that exposes the infallibility of the great prophets, peace be upon them, and considers their sacred field free from any filth and filth. However, from a search in Sunni sources, we come across narrations about the personality and authorities of the divine prophets, which have a clear contradiction with the texts of the Holy Quran.The view of non-Shiite scholars about the infallibility of the prophets is also among the officials who have been no exception to this issue.Accordingly, the author in this article, considering the importance of the issue of infallibility of the prophets and explaining the truth and its scope, while applying the views and opinions of followers of different Sunni religions about the infallibility of the prophets in general and the infallibility of the Holy Prophet in particular on the texts of the Holy Quran, Has reviewed them.
Machine summary:
مقدمه مســأله عصــمت انبياي الهي عليهم الســلام به معناي مصــونّيت آنان از ارتکاب اقســام معاصـي ، علي رغم داشـتن قدرت و اختيار بر انجام و ترک آنها، گرفته تا مصـونّيت از ارتکاب خطا و اشـتباه و حتي ابتلا به نسـيان ، را مي توان به عنوان يکي از مهمترين و در عين حال چالش برانگيزترين مسـائل مطرح در بحث نبوت و رسـالت در ميان علماي اسـلامي دانسـت؛ چه اينکه پيروان اماميه با اســتناد به نصــوص مقدس خويش اعم از محکمات قرآن کريم و روايات اهل بيت عليهم الســـلام معتقدند، عصـــمت انبيا عليهم الســـلام در کنار ســـاير مقامات ايشـــان، از ضروريترين مقامات انبيا عليهم السلام به شمار رفته و خدشه در اصل آن، اساس نبوت نبي را خدشـه دار مي نمايد.
به عنوان نمونه از ميان کتب ميتوان به دو کتاب «عصمت انبيا و رسولان»، تأليف سيدمرتضي عسکري و «نور عصمت بر سيماي نبوت» نوشته جعفر انواري اشاره نمود و از ميان مقالات نيز ميتوان از مقالات متعددي در اين زمينه نام برد؛ از جمله : «عصمت انبيا و مراتب آن از نظرگاه تفسيري آيت الله معرفت »، نوشتٔە سيدهسعيده غروي و صديقه اسلامي (١٣٩٨)، «گسترٔە عصمت انبيا از ديدگاه خواجه نصيرالدين طوسي» از رضا اکبري، علي رضا اژدر، ناصر محمّدي ، محمّدصادق واحديفرد و علي پريمي (١٣٩٣)، «عصمت انبياء» از مرتضي اعداديخراساني (١٣٩٠)، «گسترٔە عصمت انبياء و عدم تعارض آن با علم آنها از ديدگاه شيخ مفيد» از مالک عبديان کردکندي و سيدعلي علم الهدي (١٣٩٨)، «قبض و بسط عصمت انبياء» نوشتٔە عباس همامي و سعيد فقيه ايماني (١٣٩٥)، «آراء متکلمان و آيات مورد استفادٔە ايشان در اثبات عصمت انبياء» از زهرا مصطفوي (١٣٨٢)، «بازکاوي مسأله عصمت در انديشه تفسيري علامه طبرسي » از محمّدعلي راغبي و محمّدتقي موسوي کراماتي (١٣٩٧) و «عصمت انبياء در قرآن » از سيدمحمّدعلي ديباجي (١٣٧٦).