Abstract:
یکی از مهمترین نتایج تحولات سال 2011 میلادی در جهان عربی که بعدها به نام «بهار عربی» یا «بیداری اسلامی» موسوم شد، سقوط حکومت حسنی مبارک در مصر و به قدرت رسیدن محمد مرسی در انتخاباتی دموکراتیک بود. این تحولات که در آغاز چشم انداز رؤیایی از دموکراتیک شدن یکی از مهمترین کشورهای اسلامی را نوید میداد به سرعت به بحرانهایی متوالی در جامعه مصر منجر شد و نهایتاً با کودتای نظامیان در سال بعد به شکست انجامید.
دغدغه این تحقیق، مطالعه تحولات مصر با تمرکز بر علت یابی سقوط دولت محمد مرسی از خلال بررسی فراز و فرود فکری جنبش اخوان المسلمین بوده و به این سؤال اصلی میپردازد که: «مؤلفههای مؤثر بر سقوط دولت محمد مرسی و افول جنبش اخوان المسلمین در عرصه سیاسی مصر چیست؟». با توجه به ماهیت تحقیق که از نوع «توصیفی- تحلیلی موردی (ژرفا نگر)» میباشد، فرضیه توصیفی تحقیق بدین گونه صورت بندی شده است که: «نظریه پیوستگی جیمز روزنا میتواند تبیینی مناسب از مکانیسم تأثیر متغیرهای داخلی و خارجی در سطوح خرد و کلان در حوزههای فرهنگی، سیاسی و اقتصادی از تحولات منجر به سقوط محمد مرسی در مصر ارائه نماید».
ویژگی نظریههای نوین روابط بین الملل فرا رفتن از تعصبات روشی در مواردی مثل تحلیل سطوح خرد و کلان و یا تمرکز بر روشهای پوزیتیویستی یا عقلی و در مقابل تمرکز بر بصیرت افزایی نظریات و مکمل بودن تکنیکهای مختلف تحلیلی میباشد. بر این اساس نوآوری تحقیق حاضر به کار گیری این روش برای واکاوی لایههای مختلف علی مؤثر بر پدیده سقوط حکومت محمد مرسی میباشد و با استفاده از منابع کتابخانهای نهایتاً نقشه و مکانیسم اثر لایههای فروان متغیرهای مستقل در این پدیده را به عنوان نتیجه ارائه مینماید.
One of the most important results of the developments in the Arab world in 2011, later known as the "Arab Spring" or "Islamic Awakening", was the fall of the government of Hosni Mubarak in Egypt and the coming to power of Mohamed Morsi in a democratic election. These developments, which initially promised a vision of democratization of one of the most important Islamic countries, quickly led to a series of crises in Egyptian society, culminating in a military coup the following year.
The focus of this study is to study the developments in Egypt with a focus on finding the cause of the fall of the government of Mohamed Morsi through the study of the intellectual ups and downs of the Muslim Brotherhood movement and addresses the main question: "What is Egyptian politics?" Due to the nature of the research, which is of the "descriptive-analytic case (in-depth) type", the descriptive hypothesis of the research is formulated as follows: "James Rosena's theory of continuity can be an appropriate explanation of the mechanism of internal and external variables at the micro and "Macro in the cultural, political and economic spheres of developments leading to the fall of Mohamed Morsi in Egypt."
New theories of international relations are characterized by overcoming methodological biases in cases such as micro- and macro-level analysis or focusing on positivist or rational methods, as well as focusing on enlightening theories and complementing various analytical techniques. Accordingly, the innovation of the present study is the use of this method to analyze the different causal layers affecting the phenomenon of the fall of the government of Mohamed Morsi and using library resources finally presents the map and mechanism of the effect of many layers of independent variables in this phenomenon.
Machine summary:
(154:1380 دولت هاي حاکم بر کشورهاي عربي در مقابل احياء جنبش هاي اسلامي در دهه ١٩٨٠ با تکيه بر توان نظامي و بوروکراتيک توانستند رقباي اسلام گراي خود را يا از صحنه سياسي حذف و يا از رقابت سياسي بيرون و برخي ديگر را نيز با سوق دادن به سمت رفتارهاي افراطي و خشونت طلبانه سرکوب کردند اما اين اقدام آنان به دليل مشکلات ساختاري موجود در اين کشورها نتوانست ريشه هاي جريانات اعتراضي را در اين جوامع تضعيف کند (حاتمي و اسماعيلي ٦٥:١٣٩٠) بدين ترتيب جنبش اخوان المسلمين مصر با وجود سرکوب دولتي و تضاد و تعارض هاي داخلي بقاي خود را حفظ کرده و در مراحل مختلف تاريخ سياسي فکري مصر نقش بارز و تأثيرگذاري داشته است .
کريم جعفري در مقاله اي با عنوان سقوط اخوان المسلمين در مصر، ملاحظات تاريخي و نحوه عملکرد دولت مرسي ؛ به اين نکته اشاره مي کند که عمق شکاف هاي اجتماعي بين اسلام گرايان ، سکولارها و عرب گرايان در جامعه مصر به حدي عميق است که کشورهاي خارجي به راحتي مي توانند از حاملين اين شکاف ها بهره برداري نموده و ساحت سياسي جامعه مصر را به نفع منافع خود دچار تلاطم نمايند (جعفري ١٣٩٢).