Abstract:
در قرآن به قصص بنی اسرائیل بیش از داستا ن ها ی دیگر اهمیت داده و سرگذشت
آن ها را مایۀ عبرت آیندگان می شمرد. یکی از این موارد، ابتلاء قوم بنی اسرائیل به
بیماری های واگیردار بوده که در چند آیه به صورت تلویحی بدان اشاره شده است. لذا
نوشتار پیش رو، در پی پاسخ به این سوال اصلی است که علل بیماری های واگی ر دار در
قوم بنی اسرائیل از منظر قرآن چه بوده است؟
این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و به صورت
تطبیقی به این نتیجه رسیده است که در قرآن به صورت صر یح به بیماری های
واگیردار اشاره نشده، اما در سه آیه این مطلب با کمک قرائن و احادیث و با ابزار لغت و
تطبیق با علوم قابل برداشت است. از طرف دیگر، علل معد ۀ بیمار ی ها خود
بنی اسرائیل بوده اند و خداوند علت موجده بوده و به سبب نافرمانی وی فرار از جهاد،
بیماری را وسیل های برای عذاب آ نها قرار داده است.
The Quran has attached more importance to the stories of the Children
of Israel than other stories, regarding their life story as a lesson for
posterity. One of these stories pertains to the outbreak of contagious
diseases among the Children of Israel, which has been implied in several
Quranic verses. Therefore, the present article seeks to provide an answer
to the question as to the causes of contagious diseases in the community
of the Children of Israel from the perspective of the Quran.
The present article has utilized a descriptive-analytical method and a
comparative approach as well as library sources, drawing the conclusion
that the Quran has not made an explicit reference to contagious diseases,
but they could be deduced in three Quranic verses by drawing upon
proofs, Islamic traditions as well as studying vocabulary and making
comparisons with sciences. On the other hand, the Muʿiddah cause which
provided the Bani Israel with these diseases was they themselves, and
Allah was just the Mujiba cause who brought about these punishments on
them due to their disobedience and turning away from jihad.
Machine summary:
از طرف دیگر، علل مُعِدِّۀ بیماریها خود بنیاسرائیل بودهاند و خداوند علت مُوجِده بوده و به سبب نافرمانی وی فرار از جهاد، بیماری را وسیلهای برای عذاب آنها قرار داده است.
اما در مورد پیروان آیین موسی( در عصر پیامبر هرچند که یکی از مستشرقان معتقد است که در قرآن از یهودیان معاصر پیامبر اسلام( با لفظ یهود و یهودیان عهد قدیم با نام بنیاسرائیل یاد شده (جفری، 1386، ص۴۲۱ ـ۴۲۰) اما در آیاتی از قرآن یهودیان معاصر پیامبر اسلام( با عنوان بنیاسرائیل خوانده شدهاند، مانند: (أَوَلَمْ يکن لَّهُمْ آيةً أَن يعْلَمَهُ عُلَمَاء بَنِی إِسْرَائِيلَ( (شعراء: 197)؛ «آیا همین نشانه برای آنها کافی نیست که علمای بنیاسرائیل به خوبی از آن آگاهند» و آیاتی دیگر از سورههای (احقاف: ۱۰)؛ (بقره: 211)، که براین مطلب اشاره دارد.
بیماری واگیردار و مرگ دسته جمعی قوم بنیاسرائیل به صراحت در سورۀ بقره آیۀ (243) آمده و علت آن را معنوی و فرار از جهاد معرفی نموده است: (أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذينَ خَرَجُوا مِنْ دِيارِهِمْ وَ هُمْ أُلُوفٌ حَذَرَ الْمَوْتِ فَقالَ لَهُمُ اللَّهُ مُوتُوا ثُمَّ أَحْياهُمْ إِنَّ اللَّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يشْكُرُون(؛ «آیا ندیدى جمعیتى را كه از ترس مرگ، از خانههاى خود فرار كردند؟ و آنان، هزارها نفر بودند (كه به بهانه بیمارى طاعون، از شركت در میدان جهاد خوددارى نمودند).
این کلمه در لغت اهل حجاز به معنى عذاب گرفته شده و سپس با استفاده از حدیث آن را به بیماری واگیردار طاعون تفسیر نموده است.