Abstract:
بررسیهای تطبیقی در مطالعات اسلامی به ویژه بین مذهب شیعه و اهل تسنن از مهم ترین روش های مطالعاتی در عصر حاضر به شمار میرود. در پژوهش های تطبیقی، مطالعه دیدگاه های تفسیری، موافقات و اختلافات قرآن پژوهان اهمیت به سزایی دارد. در این میان توجه به دیدگاه های قرآن پژوهی دو دانشمند قرآنی معاصر، علامه محمد جواد مغنیه و دکتر وهبه زحیلی از دو مدرسه لبنان و سوریه سزاوار و ارزنده است . اثر اختلاف مبنای ناشی از تفاوت مذهب شیعه و سنی در برداشت های تفسیری علامه مغنیه و دکتر زحیلی به ویژه در آیات فقهی و کلامی مشهود است .
Machine summary:
"از آنجا که مجال بررسی جزء به جزء هر دو تفسیر یاد شده به صورت تطبیقی در نوشتار حاضر نیست ، نمونه هایی از دیدگاه های تفسیری مرحوم مغنیه و دکتر زحیلی در حوزه اعتقادی و تاریخی و فقهی – که به نظر میرسد سه حوزه مهم در شفاف سازی رویکردهای یک مفسر است - به ویژه مواردی که مانند یک بزنگاه برای مطالعه تطبیقی دو تفسیر مورد نظر است در ادامه خواهد آمد.
پس از اینکه اجمالا با بیان نمونه های تفاوت دیدگاه های اعتقادی و تاریخی هردو مفسر و تأثیر مبانی مذهبی هر یک بر آراء آنان در حوزه های گفته شده روشن گردید، به بحثی فقهی / که غالبا مورد نقاش فریقین بوده است ، پرداخته میشود؛ آیه وضو از جمله آیاتی است که ٩٧ / اکثر مفسران شیعه و اهل تسنن به آن اشاره نموده اند و دیدگاه خود را نسبت به آن بیان حسنا / کرده اند.
بعد از بررسیهایی که در مورد دیدگاه های تفسیری علامه مغنیه و دکتر زحیلی انجام گرفت و همه آنها را میتوان مطالعه تفسیری و تنزیلی دانست که در حوزه ظواهر آیات مطرح است ، شایسته مینماید که به مسأله تفسیر باطنی و نمونه ای از آن نیز پرداخته شود.
نتیجه گیری با توجه به مطالب گفته شده ، مشخص میگردد دو مفسر بزرگ معاصر جهان اسلام ، علامه محمد جواد مغنیه و استاد دکتر وهبه زحیلی، دارای سبک ویژه ای در تفسیر قرآن کریم به / ١٠٦ ویژه گرایش اجتماعی و عصری بوده اند."